Nifer y bobl sydd newydd gael eu hardystio â nam difrifol ar eu golwg ac amhariad ar eu golwg, yn ôl achos a bwrdd iechyd
Defnyddir Llawfer safonol yn y tabl hwn: [c] = gwybodaeth gyfrinachol, [t] = cyfanswm.
| Gwerthoedd data | Disgrifiad o’r data | Achos yr ardystio | Blwyddyn | Ardal |
|---|---|---|---|---|
| 65.6 | Canran | Dirywiad macwlaidd sy'n gysylltiedig ag oedran | 2019-20 | Bwrdd Iechyd Prifysgol Aneurin Bevan |
| 42.3 | Canran | Dirywiad macwlaidd sy'n gysylltiedig ag oedran | 2024-25 | Bwrdd Iechyd Addysgu Powys |
| 69.9 | Canran | Dirywiad macwlaidd sy'n gysylltiedig ag oedran | 2015-16 | Bwrdd Iechyd Prifysgol Aneurin Bevan |
| 65.5 | Canran | Dirywiad macwlaidd sy'n gysylltiedig ag oedran | 2019-20 | Bwrdd Iechyd Prifysgol Cwm Taf Morgannwg |
| 79.5 | Canran | Dirywiad macwlaidd sy'n gysylltiedig ag oedran | 2022-23 | Bwrdd Iechyd Addysgu Powys |
| 67.2 | Canran | Dirywiad macwlaidd sy'n gysylltiedig ag oedran | 2024-25 | Bwrdd Iechyd Prifysgol Betsi Cadwaladr |
| 70.7 | Canran | Dirywiad macwlaidd sy'n gysylltiedig ag oedran | 2013-14 | Bwrdd Iechyd Prifysgol Aneurin Bevan |
| 78.3 | Canran | Dirywiad macwlaidd sy'n gysylltiedig ag oedran | 2015-16 | Bwrdd Iechyd Prifysgol Cwm Taf |
| 69.1 | Canran | Dirywiad macwlaidd sy'n gysylltiedig ag oedran | 2017-18 | Bwrdd Iechyd Prifysgol Cwm Taf |
| 68.7 | Canran | Dirywiad macwlaidd sy'n gysylltiedig ag oedran | 2019-20 | Bwrdd Iechyd Prifysgol Bae Abertawe |
| 75.5 | Canran | Dirywiad macwlaidd sy'n gysylltiedig ag oedran | 2021-22 | Bwrdd Iechyd Addysgu Powys |
| 70.4 | Canran | Dirywiad macwlaidd sy'n gysylltiedig ag oedran | 2022-23 | Bwrdd Iechyd Prifysgol Betsi Cadwaladr |
| 68.8 | Canran | Dirywiad macwlaidd sy'n gysylltiedig ag oedran | 2023-24 | Bwrdd Iechyd Prifysgol Betsi Cadwaladr |
| 63.2 [t] | Canran | Dirywiad macwlaidd sy'n gysylltiedig ag oedran | 2024-25 | Cymru |
| 64.6 | Canran | Dirywiad macwlaidd sy'n gysylltiedig ag oedran | 2012-13 | Bwrdd Iechyd Prifysgol Aneurin Bevan |
| 78.4 | Canran | Dirywiad macwlaidd sy'n gysylltiedig ag oedran | 2013-14 | Bwrdd Iechyd Prifysgol Cwm Taf |
| 76.4 | Canran | Dirywiad macwlaidd sy'n gysylltiedig ag oedran | 2014-15 | Bwrdd Iechyd Prifysgol Cwm Taf |
| 72.9 | Canran | Dirywiad macwlaidd sy'n gysylltiedig ag oedran | 2015-16 | Bwrdd Iechyd Prifysgol Abertawe Bro Morgannwg |
| 67.5 | Canran | Dirywiad macwlaidd sy'n gysylltiedig ag oedran | 2016-17 | Bwrdd Iechyd Prifysgol Cwm Taf |
| 72.8 | Canran | Dirywiad macwlaidd sy'n gysylltiedig ag oedran | 2017-18 | Bwrdd Iechyd Prifysgol Abertawe Bro Morgannwg |
| 68.9 | Canran | Dirywiad macwlaidd sy'n gysylltiedig ag oedran | 2018-19 | Bwrdd Iechyd Prifysgol Abertawe Bro Morgannwg |
| 68.9 | Canran | Dirywiad macwlaidd sy'n gysylltiedig ag oedran | 2019-20 | Bwrdd Iechyd Prifysgol Hywel Dda |
| 68.0 | Canran | Dirywiad macwlaidd sy'n gysylltiedig ag oedran | 2020-21 | Bwrdd Iechyd Prifysgol Cwm Taf Morgannwg |
| 64.5 | Canran | Dirywiad macwlaidd sy'n gysylltiedig ag oedran | 2021-22 | Bwrdd Iechyd Prifysgol Betsi Cadwaladr |
| 61.1 | Canran | Dirywiad macwlaidd sy'n gysylltiedig ag oedran | 2021-22 | Bwrdd Iechyd Prifysgol Cwm Taf Morgannwg |
| 68.4 [t] | Canran | Dirywiad macwlaidd sy'n gysylltiedig ag oedran | 2022-23 | Cymru |
| 67.3 | Canran | Dirywiad macwlaidd sy'n gysylltiedig ag oedran | 2022-23 | Bwrdd Iechyd Prifysgol Cwm Taf Morgannwg |
| 65.1 [t] | Canran | Dirywiad macwlaidd sy'n gysylltiedig ag oedran | 2023-24 | Cymru |
| 64.8 | Canran | Dirywiad macwlaidd sy'n gysylltiedig ag oedran | 2023-24 | Bwrdd Iechyd Prifysgol Bae Abertawe |
| 65.6 | Canran | Dirywiad macwlaidd sy'n gysylltiedig ag oedran | 2023-24 | Bwrdd Iechyd Prifysgol Caerdydd a'r Fro |
| 65.2 | Canran | Dirywiad macwlaidd sy'n gysylltiedig ag oedran | 2012-13 | Bwrdd Iechyd Addysgu Powys |
| 81.0 | Canran | Dirywiad macwlaidd sy'n gysylltiedig ag oedran | 2012-13 | Bwrdd Iechyd Prifysgol Cwm Taf |
| 68.1 | Canran | Dirywiad macwlaidd sy'n gysylltiedig ag oedran | 2013-14 | Bwrdd Iechyd Prifysgol Betsi Cadwaladr |
| 71.5 | Canran | Dirywiad macwlaidd sy'n gysylltiedig ag oedran | 2013-14 | Bwrdd Iechyd Prifysgol Abertawe Bro Morgannwg |
| 72.0 | Canran | Dirywiad macwlaidd sy'n gysylltiedig ag oedran | 2014-15 | Bwrdd Iechyd Prifysgol Betsi Cadwaladr |
| 74.5 | Canran | Dirywiad macwlaidd sy'n gysylltiedig ag oedran | 2014-15 | Bwrdd Iechyd Prifysgol Abertawe Bro Morgannwg |
| 70.8 [t] | Canran | Dirywiad macwlaidd sy'n gysylltiedig ag oedran | 2015-16 | Cymru |
| 70.8 | Canran | Dirywiad macwlaidd sy'n gysylltiedig ag oedran | 2015-16 | Bwrdd Iechyd Prifysgol Hywel Dda |
| 59.6 | Canran | Dirywiad macwlaidd sy'n gysylltiedig ag oedran | 2016-17 | Bwrdd Iechyd Prifysgol Betsi Cadwaladr |
| 67.5 | Canran | Dirywiad macwlaidd sy'n gysylltiedig ag oedran | 2016-17 | Bwrdd Iechyd Prifysgol Abertawe Bro Morgannwg |
| 68.7 [t] | Canran | Dirywiad macwlaidd sy'n gysylltiedig ag oedran | 2017-18 | Cymru |
| 79.5 | Canran | Dirywiad macwlaidd sy'n gysylltiedig ag oedran | 2017-18 | Bwrdd Iechyd Prifysgol Hywel Dda |
| 69.2 [t] | Canran | Dirywiad macwlaidd sy'n gysylltiedig ag oedran | 2018-19 | Cymru |
| 72.8 | Canran | Dirywiad macwlaidd sy'n gysylltiedig ag oedran | 2018-19 | Bwrdd Iechyd Prifysgol Hywel Dda |
| 70.3 | Canran | Dirywiad macwlaidd sy'n gysylltiedig ag oedran | 2018-19 | Bwrdd Iechyd Prifysgol Caerdydd a'r Fro |
| 66.7 | Canran | Dirywiad macwlaidd sy'n gysylltiedig ag oedran | 2019-20 | Bwrdd Iechyd Addysgu Powys |
| 69.5 | Canran | Dirywiad macwlaidd sy'n gysylltiedig ag oedran | 2020-21 | Bwrdd Iechyd Prifysgol Betsi Cadwaladr |
| 65.2 | Canran | Dirywiad macwlaidd sy'n gysylltiedig ag oedran | 2020-21 | Bwrdd Iechyd Prifysgol Bae Abertawe |
| 67.7 | Canran | Dirywiad macwlaidd sy'n gysylltiedig ag oedran | 2020-21 | Bwrdd Iechyd Prifysgol Caerdydd a'r Fro |
| 66.2 [t] | Canran | Dirywiad macwlaidd sy'n gysylltiedig ag oedran | 2021-22 | Cymru |
| 64.5 | Canran | Dirywiad macwlaidd sy'n gysylltiedig ag oedran | 2021-22 | Bwrdd Iechyd Prifysgol Hywel Dda |
| 69.1 | Canran | Dirywiad macwlaidd sy'n gysylltiedig ag oedran | 2021-22 | Bwrdd Iechyd Prifysgol Bae Abertawe |
| 66.4 | Canran | Dirywiad macwlaidd sy'n gysylltiedig ag oedran | 2021-22 | Bwrdd Iechyd Prifysgol Aneurin Bevan |
| 69.6 | Canran | Dirywiad macwlaidd sy'n gysylltiedig ag oedran | 2021-22 | Bwrdd Iechyd Prifysgol Caerdydd a'r Fro |
| 69.0 | Canran | Dirywiad macwlaidd sy'n gysylltiedig ag oedran | 2022-23 | Bwrdd Iechyd Prifysgol Hywel Dda |
| 64.2 | Canran | Dirywiad macwlaidd sy'n gysylltiedig ag oedran | 2022-23 | Bwrdd Iechyd Prifysgol Bae Abertawe |
| 67.9 | Canran | Dirywiad macwlaidd sy'n gysylltiedig ag oedran | 2022-23 | Bwrdd Iechyd Prifysgol Aneurin Bevan |
| 67.2 | Canran | Dirywiad macwlaidd sy'n gysylltiedig ag oedran | 2022-23 | Bwrdd Iechyd Prifysgol Caerdydd a'r Fro |
| 62.5 | Canran | Dirywiad macwlaidd sy'n gysylltiedig ag oedran | 2023-24 | Bwrdd Iechyd Addysgu Powys |
| 70.6 | Canran | Dirywiad macwlaidd sy'n gysylltiedig ag oedran | 2023-24 | Bwrdd Iechyd Prifysgol Hywel Dda |
| 62.9 | Canran | Dirywiad macwlaidd sy'n gysylltiedig ag oedran | 2023-24 | Bwrdd Iechyd Prifysgol Cwm Taf Morgannwg |
| 56.8 | Canran | Dirywiad macwlaidd sy'n gysylltiedig ag oedran | 2023-24 | Bwrdd Iechyd Prifysgol Aneurin Bevan |
| 69.4 [t] | Canran | Dirywiad macwlaidd sy'n gysylltiedig ag oedran | 2012-13 | Cymru |
| 71.6 | Canran | Dirywiad macwlaidd sy'n gysylltiedig ag oedran | 2012-13 | Bwrdd Iechyd Prifysgol Betsi Cadwaladr |
| 66.4 | Canran | Dirywiad macwlaidd sy'n gysylltiedig ag oedran | 2012-13 | Bwrdd Iechyd Prifysgol Hywel Dda |
| 69.3 | Canran | Dirywiad macwlaidd sy'n gysylltiedig ag oedran | 2012-13 | Bwrdd Iechyd Prifysgol Abertawe Bro Morgannwg |
| 67.4 | Canran | Dirywiad macwlaidd sy'n gysylltiedig ag oedran | 2012-13 | Bwrdd Iechyd Prifysgol Caerdydd a'r Fro |
| 70.3 [t] | Canran | Dirywiad macwlaidd sy'n gysylltiedig ag oedran | 2013-14 | Cymru |
| 67.3 | Canran | Dirywiad macwlaidd sy'n gysylltiedig ag oedran | 2013-14 | Bwrdd Iechyd Addysgu Powys |
| 63.5 | Canran | Dirywiad macwlaidd sy'n gysylltiedig ag oedran | 2013-14 | Bwrdd Iechyd Prifysgol Hywel Dda |
| 70.4 | Canran | Dirywiad macwlaidd sy'n gysylltiedig ag oedran | 2013-14 | Bwrdd Iechyd Prifysgol Caerdydd a'r Fro |
| 74.6 [t] | Canran | Dirywiad macwlaidd sy'n gysylltiedig ag oedran | 2014-15 | Cymru |
| 67.3 | Canran | Dirywiad macwlaidd sy'n gysylltiedig ag oedran | 2014-15 | Bwrdd Iechyd Addysgu Powys |
| 76.4 | Canran | Dirywiad macwlaidd sy'n gysylltiedig ag oedran | 2014-15 | Bwrdd Iechyd Prifysgol Hywel Dda |
| 77.1 | Canran | Dirywiad macwlaidd sy'n gysylltiedig ag oedran | 2014-15 | Bwrdd Iechyd Prifysgol Aneurin Bevan |
| 74.0 | Canran | Dirywiad macwlaidd sy'n gysylltiedig ag oedran | 2014-15 | Bwrdd Iechyd Prifysgol Caerdydd a'r Fro |
| 68.0 | Canran | Dirywiad macwlaidd sy'n gysylltiedig ag oedran | 2015-16 | Bwrdd Iechyd Prifysgol Betsi Cadwaladr |
| 75.4 | Canran | Dirywiad macwlaidd sy'n gysylltiedig ag oedran | 2015-16 | Bwrdd Iechyd Addysgu Powys |
| 68.1 | Canran | Dirywiad macwlaidd sy'n gysylltiedig ag oedran | 2015-16 | Bwrdd Iechyd Prifysgol Caerdydd a'r Fro |
| 66.1 [t] | Canran | Dirywiad macwlaidd sy'n gysylltiedig ag oedran | 2016-17 | Cymru |
| 76.4 | Canran | Dirywiad macwlaidd sy'n gysylltiedig ag oedran | 2016-17 | Bwrdd Iechyd Addysgu Powys |
| 72.7 | Canran | Dirywiad macwlaidd sy'n gysylltiedig ag oedran | 2016-17 | Bwrdd Iechyd Prifysgol Hywel Dda |
| 68.5 | Canran | Dirywiad macwlaidd sy'n gysylltiedig ag oedran | 2016-17 | Bwrdd Iechyd Prifysgol Aneurin Bevan |
| 60.9 | Canran | Dirywiad macwlaidd sy'n gysylltiedig ag oedran | 2016-17 | Bwrdd Iechyd Prifysgol Caerdydd a'r Fro |
| 60.4 | Canran | Dirywiad macwlaidd sy'n gysylltiedig ag oedran | 2017-18 | Bwrdd Iechyd Prifysgol Betsi Cadwaladr |
| 67.3 | Canran | Dirywiad macwlaidd sy'n gysylltiedig ag oedran | 2017-18 | Bwrdd Iechyd Addysgu Powys |
| 65.8 | Canran | Dirywiad macwlaidd sy'n gysylltiedig ag oedran | 2017-18 | Bwrdd Iechyd Prifysgol Aneurin Bevan |
| 73.4 | Canran | Dirywiad macwlaidd sy'n gysylltiedig ag oedran | 2017-18 | Bwrdd Iechyd Prifysgol Caerdydd a'r Fro |
| 69.2 | Canran | Dirywiad macwlaidd sy'n gysylltiedig ag oedran | 2018-19 | Bwrdd Iechyd Prifysgol Betsi Cadwaladr |
| 59.5 | Canran | Dirywiad macwlaidd sy'n gysylltiedig ag oedran | 2018-19 | Bwrdd Iechyd Addysgu Powys |
| 71.8 | Canran | Dirywiad macwlaidd sy'n gysylltiedig ag oedran | 2018-19 | Bwrdd Iechyd Prifysgol Cwm Taf |
| 66.7 | Canran | Dirywiad macwlaidd sy'n gysylltiedig ag oedran | 2018-19 | Bwrdd Iechyd Prifysgol Aneurin Bevan |
| 66.9 [t] | Canran | Dirywiad macwlaidd sy'n gysylltiedig ag oedran | 2019-20 | Cymru |
| 70.3 | Canran | Dirywiad macwlaidd sy'n gysylltiedig ag oedran | 2019-20 | Bwrdd Iechyd Prifysgol Betsi Cadwaladr |
| 60.5 | Canran | Dirywiad macwlaidd sy'n gysylltiedig ag oedran | 2019-20 | Bwrdd Iechyd Prifysgol Caerdydd a'r Fro |
| 68.8 [t] | Canran | Dirywiad macwlaidd sy'n gysylltiedig ag oedran | 2020-21 | Cymru |
| 71.8 | Canran | Dirywiad macwlaidd sy'n gysylltiedig ag oedran | 2020-21 | Bwrdd Iechyd Addysgu Powys |
| 75.0 | Canran | Dirywiad macwlaidd sy'n gysylltiedig ag oedran | 2020-21 | Bwrdd Iechyd Prifysgol Hywel Dda |
| 66.4 | Canran | Dirywiad macwlaidd sy'n gysylltiedig ag oedran | 2020-21 | Bwrdd Iechyd Prifysgol Aneurin Bevan |
| 75.2 | Canran | Dirywiad macwlaidd sy'n gysylltiedig ag oedran | 2024-25 | Bwrdd Iechyd Prifysgol Hywel Dda |
Prif wybodaeth
- Diweddariad mwyaf diweddar
- 30 Medi 2025
- Disgwylir y diweddariad nesaf
- Medi 2026
- Dynodiad
- Ystadegau swyddogol
- Darparwr data 1
- Ysbyty Llygaid Moorfields
- Ffynhonnell y data 1
- Dim ffynhonnell benodol gan ddarparwr y data
- Darparwr data 2
- Partneriaeth Cydwasanaethau GIG Cymru
- Ffynhonnell y data 2
- Ffurflen Tystysgrif Nam ar y Golwg
- Cyfnod amser dan sylw
- Ebrill 2012 i Mawrth 2025
Nodiadau data
Trosolwg
- Crynodeb o’r set ddata a newidynnau
Mae'r set ddata hon yn dangos nifer a chanran y bobl sydd newydd eu hardystio fel rhai ag amhariad difrifol ar y golwg neu amhariad ar y golwg gyda thystysgrif amhariad ar y golwg (CVI), ac mae'n canolbwyntio ar dri phrif achos amhariad ar y golwg: dirywiad macwlaidd sy'n gysylltiedig ag oedran, glawcoma a chlefyd diabetig y llygaid.
Mae Gwasanaethau Offthalmig Cyffredinol Cymru (WGOS) 3 yn galluogi cleifion, a fyddai'n elwa ar gymhorthion optegol ac anoptegol, yn ogystal â chymorth a chyngor adsefydlu cyfannol (gan gynnwys cofrestru amhariad ar eu golwg), i gael mynediad at wasanaeth golwg gwan yn eu man preswylio neu'n agos ato. Mae WGOS 3 hefyd yn cynnwys Tystysgrif Amhariad ar y Golwg (CVI).
Mae'r data yn cael eu dadansoddi yn ôl yr achos a ddewiswyd dros yr amhariad ar y golwg, bwrdd iechyd, a blwyddyn ariannol. Mae ardystio yn broses ffurfiol sy'n nodi unigolion â cholled golwg sylweddol a allai fod yn gymwys i gael cymorth ychwanegol. Mae'r set ddata yn rhoi mewnwelediad i brif achosion ardystiadau newydd ar draws gwahanol fyrddau iechyd a thros amser.
- Cyfrifo neu gasglu data
Ar gyfer 2023-24 ymlaen, caiff data eu hechdynnu o'r system golwg gwan a gynhelir gan Bartneriaeth Cydwasanaethau GIG Cymru ac sy'n seiliedig ar ddata a gesglir o ffurflen Tystysgrif Amhariad ar y Golwg gan y Bartneriaeth. Darparwyd y data sy'n cwmpasu cyfnodau hyd at 2022-23 gan Ysbyty Llygaid Moorfields ac fe'u hechdynnwyd o'r Gronfa Ddata ar gyfer Data Epidemiolegol ar Dystysgrifau Amhariad ar y Golwg (DEVICE). Mae'r niferoedd yn seiliedig ar breswylwyr Cymru sydd newydd eu hardystio ar ffurflenni Cymraeg a Saesneg. Ar ôl i Bartneriaeth Cydwasanaethau GIG Cymru gymryd drosodd yr ymarfer casglu data o 2023-24 ymlaen, mae data ar gyfer preswylwyr Cymru sydd wedi'u hardystio yn Lloegr yn cael eu darparu ar wahân gan Ysbyty Llygaid Moorfields. Dim ond unigolion uwchlaw trothwyon oedran ar gyfer cyflyrau penodol sy'n cael eu cynnwys yn y niferoedd: y rhai 12 oed a hŷn ar gyfer clefyd diabetig y llygaid, y rhai 40 oed a hŷn ar gyfer glawcoma, a'r rhai 65 oed a hŷn ar gyfer dirywiad macwlaidd sy'n gysylltiedig ag oedran. Ar gyfer pob bwrdd iechyd a Chymru yn gyffredinol, cyfrifir niferoedd yr ardystiadau ar gyfer pob achos ochr yn ochr â chanrannau sy'n cynrychioli cyfran yr holl ardystiadau yn yr ardal gyfatebol.
- Ansawdd ystadegol
Ar gyfer pob achos, mae'r niferoedd yn cynnwys colli golwg oherwydd pob achos fel y prif achos, neu os nad oes prif achos yna fel achos cyfrannol, a allai arwain at unigolion yn cael eu cyfrif eto o dan gyflyrau eraill os oes mwy nag un achos cyfrannol. Er mwyn diogelu cyfrinachedd, mae niferoedd llai na phump wedi'u hatal, ac mae ataliad eilaidd wedi'i gymhwyso lle bo angen i atal datgeliad drwy dynnu. Mae'r data ar gyfer y flwyddyn ddiweddaraf yn eithrio preswylwyr Cymru sydd wedi'u hardystio yn Lloegr. Mae hyn oherwydd bod y data hyn yn cael eu darparu gan Ysbyty Llygaid Moorfields yn ddiweddarach yn y flwyddyn ac felly, bydd y data ar gyfer y flwyddyn ddiweddaraf yn cael eu diweddaru i gynnwys preswylwyr Cymru sydd wedi'u hardystio yn Lloegr yn y cyhoeddiad nesaf. Ar 1 Ebrill 2019, symudodd y cyfrifoldeb am wasanaeth iechyd preswylwyr Pen-y-bont ar Ogwr o Abertawe Bro Morgannwg i Gwm Taf. Newidiodd enwau'r byrddau iechyd hefyd: Daeth Bwrdd Iechyd Prifysgol Cwm Taf yn Fwrdd Iechyd Prifysgol Cwm Taf Morgannwg, a daeth Bwrdd Iechyd Prifysgol Abertawe Bro Morgannwg yn Fwrdd Iechyd Prifysgol Bae Abertawe. Gweler yr adran dolenni gwe am ddatganiadau swyddogol.
- Adroddiadau cysylltiedig
Cyhoeddwyd gan
- Sefydliad
- Llywodraeth Cymru
- E-bost cysylltu
- ystadegau.iechyd@llyw.cymru