Arolwg Blynyddol o'r Boblogaeth - Amlder siarad Cymraeg yn ôl awdurdod lleol a blwyddyn

Cynnwys

Defnyddir Llawfer safonol yn y tabl hwn: [a] = cyfartaledd, [t] = cyfanswm, [u] = dibynadwyedd isel, [x] = ddim ar gael.

Dewisiadau gweld

Hidlwyr

Disgrifiad o’r data ( o 2 wedi'u dewis2 dewis y mae modd eu dewis)

Dewiswch bob Disgrifiad o’r data|Dewiswch Ddim o Disgrifiad o’r data

Amlder siarad Cymraeg ( o 4 wedi'u dewis4 dewis y mae modd eu dewis)

Dewiswch bob Amlder siarad Cymraeg|Dewiswch Ddim o Amlder siarad Cymraeg

Awdurdod Lleol ( o 23 wedi'u dewis23 dewis y mae modd eu dewis)

Dewiswch bob Awdurdod Lleol|Dewiswch Ddim o Awdurdod Lleol
Dewiswch bob Cymru|Dewiswch Ddim o Cymru

Blwyddyn ( o 85 wedi'u dewis85 dewis y mae modd eu dewis)

Dewiswch bob Blwyddyn|Dewiswch Ddim o Blwyddyn

Gwerthoedd dataDisgrifiad o’r dataAmlder siarad CymraegAwdurdod LleolBlwyddyn
4,954NiferWythnosolCasnewyddBlwyddyn sy'n dod i ben ar 30 Meh 2021
[u] [x]NiferWythnosolCasnewyddBlwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Rhag 2018
[u] [x]NiferDyddiolCasnewyddBlwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Maw 2011
5,896NiferWythnosolCasnewyddBlwyddyn sy'n dod i ben ar 30 Med 2021
[u] [x]NiferWythnosolCasnewyddBlwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Maw 2019
[u] [x]NiferDyddiolCasnewyddBlwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Maw 2019
[u] [x]NiferDyddiolCasnewyddBlwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Maw 2015
[u] [x]NiferDyddiolCasnewyddBlwyddyn sy'n dod i ben ar 30 Meh 2011
[u] [x]NiferDyddiolCasnewyddBlwyddyn sy'n dod i ben ar 30 Meh 2007
5,015NiferWythnosolCasnewyddBlwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Rhag 2021
[x]NiferWythnosolCasnewyddBlwyddyn sy'n dod i ben ar 30 Meh 2019
10,405NiferDyddiolCasnewyddBlwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Maw 2023
12,653NiferDyddiolCasnewyddBlwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Maw 2021
[x]NiferDyddiolCasnewyddBlwyddyn sy'n dod i ben ar 30 Meh 2019
[u] [x]NiferDyddiolCasnewyddBlwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Maw 2017
[u] [x]NiferDyddiolCasnewyddBlwyddyn sy'n dod i ben ar 30 Meh 2015
[u] [x]NiferDyddiolCasnewyddBlwyddyn sy'n dod i ben ar 30 Meh 2013
[u] [x]NiferDyddiolCasnewyddBlwyddyn sy'n dod i ben ar 30 Med 2011
[u] [x]NiferDyddiolCasnewyddBlwyddyn sy'n dod i ben ar 30 Meh 2009
[u] [x]NiferDyddiolCasnewyddBlwyddyn sy'n dod i ben ar 30 Med 2007
7,955NiferWythnosolCasnewyddBlwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Rhag 2023
5,107NiferWythnosolCasnewyddBlwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Maw 2022
5,159NiferWythnosolCasnewyddBlwyddyn sy'n dod i ben ar 30 Meh 2020
[x]NiferWythnosolCasnewyddBlwyddyn sy'n dod i ben ar 30 Med 2019
7,388NiferDyddiolCasnewyddBlwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Maw 2024
9,830NiferDyddiolCasnewyddBlwyddyn sy'n dod i ben ar 30 Meh 2023
10,737NiferDyddiolCasnewyddBlwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Maw 2022
11,963NiferDyddiolCasnewyddBlwyddyn sy'n dod i ben ar 30 Meh 2021
13,520NiferDyddiolCasnewyddBlwyddyn sy'n dod i ben ar 30 Meh 2020
[x]NiferDyddiolCasnewyddBlwyddyn sy'n dod i ben ar 30 Med 2019
[u] [x]NiferDyddiolCasnewyddBlwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Maw 2018
[u] [x]NiferDyddiolCasnewyddBlwyddyn sy'n dod i ben ar 30 Meh 2017
[u] [x]NiferDyddiolCasnewyddBlwyddyn sy'n dod i ben ar 30 Meh 2016
[u] [x]NiferDyddiolCasnewyddBlwyddyn sy'n dod i ben ar 30 Med 2015
[u] [x]NiferDyddiolCasnewyddBlwyddyn sy'n dod i ben ar 30 Meh 2014
[u] [x]NiferDyddiolCasnewyddBlwyddyn sy'n dod i ben ar 30 Med 2013
[u] [x]NiferDyddiolCasnewyddBlwyddyn sy'n dod i ben ar 30 Med 2012
[u] [x]NiferDyddiolCasnewyddBlwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Rhag 2011
[u] [x]NiferDyddiolCasnewyddBlwyddyn sy'n dod i ben ar 30 Meh 2010
[u] [x]NiferDyddiolCasnewyddBlwyddyn sy'n dod i ben ar 30 Med 2009
[u] [x]NiferDyddiolCasnewyddBlwyddyn sy'n dod i ben ar 30 Med 2008
[u] [x]NiferDyddiolCasnewyddBlwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Rhag 2007
11,423NiferWythnosolCasnewyddBlwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Rhag 2024
9,265NiferWythnosolCasnewyddBlwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Maw 2024
6,426NiferWythnosolCasnewyddBlwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Maw 2023
5,479NiferWythnosolCasnewyddBlwyddyn sy'n dod i ben ar 30 Meh 2022
[u] [x]NiferDyddiolCasnewyddBlwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Rhag 2018
5,342NiferWythnosolCasnewyddBlwyddyn sy'n dod i ben ar 30 Med 2020
6,049NiferWythnosolCasnewyddBlwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Maw 2020
[x]NiferWythnosolCasnewyddBlwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Rhag 2019
5,354NiferDyddiolCasnewyddBlwyddyn sy'n dod i ben ar 30 Med 2024
6,554NiferDyddiolCasnewyddBlwyddyn sy'n dod i ben ar 30 Meh 2024
9,195NiferDyddiolCasnewyddBlwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Rhag 2023
9,804NiferDyddiolCasnewyddBlwyddyn sy'n dod i ben ar 30 Med 2023
12,238NiferDyddiolCasnewyddBlwyddyn sy'n dod i ben ar 30 Med 2022
10,434NiferDyddiolCasnewyddBlwyddyn sy'n dod i ben ar 30 Meh 2022
9,899NiferDyddiolCasnewyddBlwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Rhag 2021
10,689NiferDyddiolCasnewyddBlwyddyn sy'n dod i ben ar 30 Med 2021
13,004NiferDyddiolCasnewyddBlwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Rhag 2020
13,274NiferDyddiolCasnewyddBlwyddyn sy'n dod i ben ar 30 Med 2020
13,438NiferDyddiolCasnewyddBlwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Maw 2020
[x]NiferDyddiolCasnewyddBlwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Rhag 2019
[u] [x]NiferDyddiolCasnewyddBlwyddyn sy'n dod i ben ar 30 Med 2018
[u] [x]NiferDyddiolCasnewyddBlwyddyn sy'n dod i ben ar 30 Meh 2018
[u] [x]NiferDyddiolCasnewyddBlwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Rhag 2017
[u] [x]NiferDyddiolCasnewyddBlwyddyn sy'n dod i ben ar 30 Med 2017
[u] [x]NiferDyddiolCasnewyddBlwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Rhag 2016
[u] [x]NiferDyddiolCasnewyddBlwyddyn sy'n dod i ben ar 30 Med 2016
[u] [x]NiferDyddiolCasnewyddBlwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Maw 2016
[u] [x]NiferDyddiolCasnewyddBlwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Rhag 2015
[u] [x]NiferDyddiolCasnewyddBlwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Rhag 2014
[u] [x]NiferDyddiolCasnewyddBlwyddyn sy'n dod i ben ar 30 Med 2014
[u] [x]NiferDyddiolCasnewyddBlwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Maw 2014
[u] [x]NiferDyddiolCasnewyddBlwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Rhag 2013
[u] [x]NiferDyddiolCasnewyddBlwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Maw 2013
[u] [x]NiferDyddiolCasnewyddBlwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Rhag 2012
[u] [x]NiferDyddiolCasnewyddBlwyddyn sy'n dod i ben ar 30 Meh 2012
[u] [x]NiferDyddiolCasnewyddBlwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Maw 2012
[u] [x]NiferDyddiolCasnewyddBlwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Rhag 2010
[u] [x]NiferDyddiolCasnewyddBlwyddyn sy'n dod i ben ar 30 Med 2010
[u] [x]NiferDyddiolCasnewyddBlwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Maw 2010
[u] [x]NiferDyddiolCasnewyddBlwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Rhag 2009
[u] [x]NiferDyddiolCasnewyddBlwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Maw 2009
[u] [x]NiferDyddiolCasnewyddBlwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Rhag 2008
[u] [x]NiferDyddiolCasnewyddBlwyddyn sy'n dod i ben ar 30 Meh 2008
[u] [x]NiferDyddiolCasnewyddBlwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Maw 2008
[x]NiferDyddiolCasnewyddBlwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Maw 2007
11,226NiferWythnosolCasnewyddBlwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Maw 2025
10,872NiferWythnosolCasnewyddBlwyddyn sy'n dod i ben ar 30 Med 2024
10,301NiferWythnosolCasnewyddBlwyddyn sy'n dod i ben ar 30 Meh 2024
5,973NiferWythnosolCasnewyddBlwyddyn sy'n dod i ben ar 30 Med 2023
5,365NiferWythnosolCasnewyddBlwyddyn sy'n dod i ben ar 30 Meh 2023
5,833NiferWythnosolCasnewyddBlwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Rhag 2022
5,593NiferWythnosolCasnewyddBlwyddyn sy'n dod i ben ar 30 Med 2022
6,303NiferDyddiolCasnewyddBlwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Rhag 2024
11,310NiferDyddiolCasnewyddBlwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Rhag 2022
5,064NiferWythnosolCasnewyddBlwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Maw 2021
5,567NiferWythnosolCasnewyddBlwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Rhag 2020
8,369NiferDyddiolCasnewyddBlwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Maw 2025
[u] [x]NiferWythnosolCasnewyddBlwyddyn sy'n dod i ben ar 30 Med 2018
Yn dangos 1 i 100 o 13,432 rhes
Page 1 of 135

Prif wybodaeth

Diweddariad mwyaf diweddar
25 Medi 2025
Disgwylir y diweddariad nesaf
9 Hydref 2025
Dynodiad
Ystadegau swyddogol
Darparwr data
Y Swyddfa Ystadegau Gwladol (y SYG)
Ffynhonnell y data
Arolwg Blynyddol o’r Boblogaeth (APS)

Nodiadau data

Diwygiadau
  • 25 Medi 2025
  • 25 Medi 2025
Talgrynnu wedi'i wneud

Mae'r ffigurau wedi'u talgrynnu i'r 100 agosaf ac felly mae'n bosibl y bydd rhai mân anghysondebau ymddangosiadol rhwng swm yr eitemau sy'n rhan ohonynt a'r cyfansymiau fel y'u dangosir.

Trosolwg

Crynodeb o’r set ddata a newidynnau

Mae'r set ddata hon yn dangos pa mor aml mae pobl 3 oed neu'n hŷn yn dweud eu bod yn siarad Cymraeg, yn ôl awdurdod lleol a dyddiad gorffen y flwyddyn.

Mae'r wybodaeth wedi'i rhannu yn ôl:

  • Awdurdod lleol – yr ardal lle mae pobl yn byw.
  • Blwyddyn sy'n dod i ben – y cyfnod y mae'r amcangyfrif yn ymwneud ag o (er enghraifft, blwyddyn sy'n dod i ben 31 Mawrth 2023). *Categori amlder – pa mor aml mae pobl yn dweud eu bod yn siarad Cymraeg (e.e. bob dydd, wythnosol, yn llai aml, byth).
  • Mesur – amcangyfrif o nifer neu ganran y bobl 3 oed neu'n hŷn ym mhob categori amlder.

Gallwch ddefnyddio'r set ddata hon i gymharu pa mor aml y siaredir Cymraeg mewn gwahanol rannau o Gymru a sut mae hyn yn newid dros amser.

Cyfrifo neu gasglu data

Daw'r data o'r Arolwg Poblogaeth Blynyddol (APS), sy'n set ddata flynyddol sy'n deillio o Arolwg o'r Llafurlu (LFS) a gynhaliwyd gan y Swyddfa Ystadegau Gwladol (ONS). Mae data ar lefel awdurdod lleol wedi bod ar gael ers 2001, pan gyflwynwyd sampl uwch (tua 350% yn fwy na'r arolwg safonol).

Ers 2004, mae'r APS wedi cael ei gynhyrchu fel data flynyddol treigl, gyda phob cyfartaledd blynyddol treigl yn cwmpasu cyfnod o 12 mis ac yn cael ei ddiweddaru bob tri mis. Mae hyn yn darparu data mwy amserol tra'n gorgyffwrdd cyfnodau o naw mis. Mae'r set ddata dreigl yn cael hwb gan ymatebwyr sampledig ychwanegol i wella cadernid amcangyfrifon, yn enwedig ar gyfer daearyddiaeth ar lefel leol.

Ar gyfer y blynyddoedd 2001–2003, cymhwysir pwysau Cymreig-benodol i adlewyrchu ffigurau poblogaeth awdurdodau lleol yn well.

Yng nghanol mis Mawrth 2020, newidiodd cyfweliadau APS o wyneb yn wyneb i'r ffôn oherwydd pandemig COVID-19. Mae'r ONS yn monitro'r effaith ac yn ail-bwysoli'r data yn unol â hynny. Ailgyflwynwyd cyfweliadau wyneb yn wyneb yn hydref 2023. Awgrymodd cymharu cyfweliadau wyneb yn wyneb cyn 2020 â chyfweliadau ffôn gynnydd bach yn nifer yr ymatebwyr sy'n adrodd gallu siarad Cymraeg, felly cynghorir bod yn ofalus wrth ddehongli tueddiadau ar draws y cyfnod hwn.

Mae'r arolwg yn casglu gwybodaeth am allu'r boblogaeth i siarad Cymraeg. Gofynnir i ymatebwyr 3 oed neu'n hŷn a ydynt yn gallu siarad Cymraeg, ac mae'r amcangyfrifon yn cael eu cyflwyno fel cyfrif neu ganrannau o siaradwyr Cymraeg.

Defnyddir dulliau dadansoddi a phwysoli safonol i sicrhau bod yr amcangyfrifon yn gynrychioliadol o'r boblogaeth.

Ansawdd ystadegol

Arferai’r amcangyfrifon hyn fod yn ystadegau swyddogol achrededig. Oherwydd gostyngiad mewn maint sampl yn yr Arolwg Poblogaeth Blynyddol (APS) yn ystod y blynyddoedd diwethaf, ac oherwydd nad yw'r arolwg wedi'i ailbwysoli i'r amcangyfrifon poblogaeth diweddaraf, mae'r achrediad hwn wedi'i atal dros dro. Mae'r amcangyfrifon bellach wedi'u dynodi fel ystadegau swyddogol.

Mae'r ystadegau yn parhau i fod yn addas i'w defnyddio, ond dylai defnyddwyr nodi bod mwy o ansicrwydd, yn enwedig ar gyfer ardaloedd daearyddol llai neu is-grwpiau poblogaeth, lle mae amcangyfrifon yn llai dibynadwy. Dylid ystyried tueddiadau ochr yn ochr â ffynonellau gwybodaeth eraill am siaradwyr Cymraeg, megis Arolwg Cenedlaethol Cymru. Mae Llywodraeth Cymru o'r farn mai'r cyfrifiad o'r boblogaeth yw'r ffynhonnell allweddol ar gyfer mesur nifer y siaradwyr Cymraeg yng Nghymru.

Mae'r holl ddata APS yn seiliedig ar samplau, sy'n golygu bod y canlyniadau yn amcangyfrifon yn hytrach na chyfrif union. Mae gwir werth unrhyw fesur yn gorwedd o fewn ystod o amgylch yr amcangyfrif, gydag amrywioldeb yn cynyddu wrth i ddata ddod yn fwy manwl. Er enghraifft, mae amcangyfrifon ar lefel awdurdod lleol yn destun mwy o ansicrwydd nag amcangyfrifon ar lefel genedlaethol.

Mae ymatebion APS yn cael eu pwysoli i amcanestyniadau poblogaeth swyddogol. I ddechrau, roedd data 2020 yn seiliedig ar amcanestyniadau poblogaeth 2018, nad oeddent yn cyfrif am newidiadau o'r pandemig COVID-19. Ym mis Medi 2021, cafodd data'r APS eu hailbwysoli gan ddefnyddio amcangyfrifon poblogaeth wedi'u diweddaru sy'n deillio o Wybodaeth Amser Real (RTI) Refeniw a Thollau EM (HMRC), gan wella cywirdeb ar gyfer cyfraddau a lefelau cyffredinol.

Mae'r newidiadau hyn yn lleihau tuedd ystadegol posibl mewn agregau lefel uwch, ond efallai y bydd rhai dadansoddiadau llai yn dal i gael eu heffeithio oherwydd llai o faint sampl yn ystod y pandemig, gan arwain at amrywiad mwy eithafol mewn amcangyfrifon.

Adroddiadau cysylltiedig

Cyhoeddwyd gan

Sefydliad
Llywodraeth Cymru
E-bost cysylltu
dataiaithgymraeg@llyw.cymru

Dewis y set ddata gyfan neu wedi'i hidlo i'w lawrlwytho

Dewis fformat lawrlwytho

Yn cynnwys y set ddata yn unig
Yn cynnwys y set ddata yn unig
Yn cynnwys y set ddata yn unig

Dewis fformat rhifau

Mae hyn yn cynnwys talgrynnu i leoedd degol a chomas er mwyn gwahanu miloedd
Mae hyn yn cynnwys talgrynnu i leoedd degol a chomas er mwyn gwahanu miloedd

Dewis iaith

Metadata

Ni chaiff y metadata ar gyfer y set ddata hon ei gynnwys pan fyddwch yn lawrlwytho’r data. Gallwch lawrlwytho hwn ar wahân. Mae hyn yn cynnwys yr holl wybodaeth o dab ‘Am y set ddata hon’.

Lawrlwytho metadata