Arolwg Blynyddol o'r Boblogaeth - Amlder siarad Cymraeg yn ôl oedran, rhyw a blwyddyn

Defnyddir Llawfer safonol yn y tabl hwn: [a] = cyfartaledd, [r] = diwygiedig, [t] = cyfanswm, [u] = dibynadwyedd isel, [x] = ddim ar gael.

Gwerthoedd data	Disgrifiad o’r data	Amlder siarad Cymraeg	Oedran	Rhyw	Blwyddyn
425,993 [t]	Nifer	Dyddiol	Cyfanswm	Cyfanswm	Blwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Rhag 2024
426,303 [t]	Nifer	Dyddiol	Cyfanswm	Cyfanswm	Blwyddyn sy'n dod i ben ar 30 Med 2024
433,891 [t]	Nifer	Dyddiol	Cyfanswm	Cyfanswm	Blwyddyn sy'n dod i ben ar 30 Meh 2024
443,778 [t]	Nifer	Dyddiol	Cyfanswm	Cyfanswm	Blwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Maw 2024
458,471 [t]	Nifer	Dyddiol	Cyfanswm	Cyfanswm	Blwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Rhag 2023
456,319 [t]	Nifer	Dyddiol	Cyfanswm	Cyfanswm	Blwyddyn sy'n dod i ben ar 30 Med 2023
453,494 [t]	Nifer	Dyddiol	Cyfanswm	Cyfanswm	Blwyddyn sy'n dod i ben ar 30 Meh 2023
458,366 [t]	Nifer	Dyddiol	Cyfanswm	Cyfanswm	Blwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Maw 2023
458,796 [t]	Nifer	Dyddiol	Cyfanswm	Cyfanswm	Blwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Rhag 2022
462,015 [t]	Nifer	Dyddiol	Cyfanswm	Cyfanswm	Blwyddyn sy'n dod i ben ar 30 Med 2022
449,861 [t]	Nifer	Dyddiol	Cyfanswm	Cyfanswm	Blwyddyn sy'n dod i ben ar 30 Meh 2022
451,313 [t]	Nifer	Dyddiol	Cyfanswm	Cyfanswm	Blwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Maw 2022
451,345 [t]	Nifer	Dyddiol	Cyfanswm	Cyfanswm	Blwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Rhag 2021
459,962 [t]	Nifer	Dyddiol	Cyfanswm	Cyfanswm	Blwyddyn sy'n dod i ben ar 30 Med 2021
466,545 [t]	Nifer	Dyddiol	Cyfanswm	Cyfanswm	Blwyddyn sy'n dod i ben ar 30 Meh 2021
478,510 [t]	Nifer	Dyddiol	Cyfanswm	Cyfanswm	Blwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Maw 2021
493,819 [t]	Nifer	Dyddiol	Cyfanswm	Cyfanswm	Blwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Rhag 2020
490,112 [t]	Nifer	Dyddiol	Cyfanswm	Cyfanswm	Blwyddyn sy'n dod i ben ar 30 Med 2020
490,823 [t]	Nifer	Dyddiol	Cyfanswm	Cyfanswm	Blwyddyn sy'n dod i ben ar 30 Meh 2020
486,776 [t]	Nifer	Dyddiol	Cyfanswm	Cyfanswm	Blwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Maw 2020
[t] [x]	Nifer	Dyddiol	Cyfanswm	Cyfanswm	Blwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Rhag 2019
[t] [x]	Nifer	Dyddiol	Cyfanswm	Cyfanswm	Blwyddyn sy'n dod i ben ar 30 Med 2019
[t] [x]	Nifer	Dyddiol	Cyfanswm	Cyfanswm	Blwyddyn sy'n dod i ben ar 30 Meh 2019
[t] [x]	Nifer	Dyddiol	Cyfanswm	Cyfanswm	Blwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Maw 2019
[t] [x]	Nifer	Dyddiol	Cyfanswm	Cyfanswm	Blwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Rhag 2018
[t] [x]	Nifer	Dyddiol	Cyfanswm	Cyfanswm	Blwyddyn sy'n dod i ben ar 30 Med 2018
[t] [x]	Nifer	Dyddiol	Cyfanswm	Cyfanswm	Blwyddyn sy'n dod i ben ar 30 Meh 2018
[t] [x]	Nifer	Dyddiol	Cyfanswm	Cyfanswm	Blwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Maw 2018
[t] [x]	Nifer	Dyddiol	Cyfanswm	Cyfanswm	Blwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Rhag 2017
[t] [x]	Nifer	Dyddiol	Cyfanswm	Cyfanswm	Blwyddyn sy'n dod i ben ar 30 Med 2017
[t] [x]	Nifer	Dyddiol	Cyfanswm	Cyfanswm	Blwyddyn sy'n dod i ben ar 30 Meh 2017
[t] [x]	Nifer	Dyddiol	Cyfanswm	Cyfanswm	Blwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Maw 2017
[t] [x]	Nifer	Dyddiol	Cyfanswm	Cyfanswm	Blwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Rhag 2016
[t] [x]	Nifer	Dyddiol	Cyfanswm	Cyfanswm	Blwyddyn sy'n dod i ben ar 30 Med 2016
[t] [x]	Nifer	Dyddiol	Cyfanswm	Cyfanswm	Blwyddyn sy'n dod i ben ar 30 Meh 2016
[t] [x]	Nifer	Dyddiol	Cyfanswm	Cyfanswm	Blwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Maw 2016
[t] [x]	Nifer	Dyddiol	Cyfanswm	Cyfanswm	Blwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Rhag 2015
[t] [x]	Nifer	Dyddiol	Cyfanswm	Cyfanswm	Blwyddyn sy'n dod i ben ar 30 Med 2015
[t] [x]	Nifer	Dyddiol	Cyfanswm	Cyfanswm	Blwyddyn sy'n dod i ben ar 30 Meh 2015
[t] [x]	Nifer	Dyddiol	Cyfanswm	Cyfanswm	Blwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Maw 2015
[t] [x]	Nifer	Dyddiol	Cyfanswm	Cyfanswm	Blwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Rhag 2014
[t] [x]	Nifer	Dyddiol	Cyfanswm	Cyfanswm	Blwyddyn sy'n dod i ben ar 30 Med 2014
[t] [x]	Nifer	Dyddiol	Cyfanswm	Cyfanswm	Blwyddyn sy'n dod i ben ar 30 Meh 2014
[t] [x]	Nifer	Dyddiol	Cyfanswm	Cyfanswm	Blwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Maw 2014
[t] [x]	Nifer	Dyddiol	Cyfanswm	Cyfanswm	Blwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Rhag 2013
[t] [x]	Nifer	Dyddiol	Cyfanswm	Cyfanswm	Blwyddyn sy'n dod i ben ar 30 Med 2013
[t] [x]	Nifer	Dyddiol	Cyfanswm	Cyfanswm	Blwyddyn sy'n dod i ben ar 30 Meh 2013
[t] [x]	Nifer	Dyddiol	Cyfanswm	Cyfanswm	Blwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Maw 2013
[t] [x]	Nifer	Dyddiol	Cyfanswm	Cyfanswm	Blwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Rhag 2012
[t] [x]	Nifer	Dyddiol	Cyfanswm	Cyfanswm	Blwyddyn sy'n dod i ben ar 30 Med 2012
[t] [x]	Nifer	Dyddiol	Cyfanswm	Cyfanswm	Blwyddyn sy'n dod i ben ar 30 Meh 2012
[t] [x]	Nifer	Dyddiol	Cyfanswm	Cyfanswm	Blwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Maw 2012
[t] [x]	Nifer	Dyddiol	Cyfanswm	Cyfanswm	Blwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Rhag 2011
[t] [x]	Nifer	Dyddiol	Cyfanswm	Cyfanswm	Blwyddyn sy'n dod i ben ar 30 Med 2011
[t] [r] [x]	Nifer	Dyddiol	Cyfanswm	Cyfanswm	Blwyddyn sy'n dod i ben ar 30 Meh 2011
[t] [x]	Nifer	Dyddiol	Cyfanswm	Cyfanswm	Blwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Maw 2011
[t] [x]	Nifer	Dyddiol	Cyfanswm	Cyfanswm	Blwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Rhag 2010
[t] [x]	Nifer	Dyddiol	Cyfanswm	Cyfanswm	Blwyddyn sy'n dod i ben ar 30 Med 2010
[t] [x]	Nifer	Dyddiol	Cyfanswm	Cyfanswm	Blwyddyn sy'n dod i ben ar 30 Meh 2010
[t] [x]	Nifer	Dyddiol	Cyfanswm	Cyfanswm	Blwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Maw 2010
[t] [x]	Nifer	Dyddiol	Cyfanswm	Cyfanswm	Blwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Rhag 2009
[t] [x]	Nifer	Dyddiol	Cyfanswm	Cyfanswm	Blwyddyn sy'n dod i ben ar 30 Med 2009
[t] [x]	Nifer	Dyddiol	Cyfanswm	Cyfanswm	Blwyddyn sy'n dod i ben ar 30 Meh 2009
[t] [x]	Nifer	Dyddiol	Cyfanswm	Cyfanswm	Blwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Maw 2009
[t] [x]	Nifer	Dyddiol	Cyfanswm	Cyfanswm	Blwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Rhag 2008
[t] [x]	Nifer	Dyddiol	Cyfanswm	Cyfanswm	Blwyddyn sy'n dod i ben ar 30 Med 2008
[t] [x]	Nifer	Dyddiol	Cyfanswm	Cyfanswm	Blwyddyn sy'n dod i ben ar 30 Meh 2008
[t] [x]	Nifer	Dyddiol	Cyfanswm	Cyfanswm	Blwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Maw 2008
[t] [x]	Nifer	Dyddiol	Cyfanswm	Cyfanswm	Blwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Rhag 2007
[t] [x]	Nifer	Dyddiol	Cyfanswm	Cyfanswm	Blwyddyn sy'n dod i ben ar 30 Med 2007
[t] [x]	Nifer	Dyddiol	Cyfanswm	Cyfanswm	Blwyddyn sy'n dod i ben ar 30 Meh 2007
[t] [x]	Nifer	Dyddiol	Cyfanswm	Cyfanswm	Blwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Maw 2007
223,985 [t]	Nifer	Dyddiol	Cyfanswm	Merched	Blwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Maw 2025
225,337 [t]	Nifer	Dyddiol	Cyfanswm	Merched	Blwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Rhag 2024
230,916 [t]	Nifer	Dyddiol	Cyfanswm	Merched	Blwyddyn sy'n dod i ben ar 30 Med 2024
234,206 [t]	Nifer	Dyddiol	Cyfanswm	Merched	Blwyddyn sy'n dod i ben ar 30 Meh 2024
246,040 [t]	Nifer	Dyddiol	Cyfanswm	Merched	Blwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Maw 2024
255,405 [t]	Nifer	Dyddiol	Cyfanswm	Merched	Blwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Rhag 2023
252,055 [t]	Nifer	Dyddiol	Cyfanswm	Merched	Blwyddyn sy'n dod i ben ar 30 Med 2023
252,372 [t]	Nifer	Dyddiol	Cyfanswm	Merched	Blwyddyn sy'n dod i ben ar 30 Meh 2023
250,536 [t]	Nifer	Dyddiol	Cyfanswm	Merched	Blwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Maw 2023
248,395 [t]	Nifer	Dyddiol	Cyfanswm	Merched	Blwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Rhag 2022
249,902 [t]	Nifer	Dyddiol	Cyfanswm	Merched	Blwyddyn sy'n dod i ben ar 30 Med 2022
242,614 [t]	Nifer	Dyddiol	Cyfanswm	Merched	Blwyddyn sy'n dod i ben ar 30 Meh 2022
247,264 [t]	Nifer	Dyddiol	Cyfanswm	Merched	Blwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Maw 2022
245,360 [t]	Nifer	Dyddiol	Cyfanswm	Merched	Blwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Rhag 2021
247,006 [t]	Nifer	Dyddiol	Cyfanswm	Merched	Blwyddyn sy'n dod i ben ar 30 Med 2021
251,525 [t]	Nifer	Dyddiol	Cyfanswm	Merched	Blwyddyn sy'n dod i ben ar 30 Meh 2021
251,411 [t]	Nifer	Dyddiol	Cyfanswm	Merched	Blwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Maw 2021
265,212 [t]	Nifer	Dyddiol	Cyfanswm	Merched	Blwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Rhag 2020
264,250 [t]	Nifer	Dyddiol	Cyfanswm	Merched	Blwyddyn sy'n dod i ben ar 30 Med 2020
264,294 [t]	Nifer	Dyddiol	Cyfanswm	Merched	Blwyddyn sy'n dod i ben ar 30 Meh 2020
267,204 [t]	Nifer	Dyddiol	Cyfanswm	Merched	Blwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Maw 2020
[t] [x]	Nifer	Dyddiol	Cyfanswm	Merched	Blwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Rhag 2019
[t] [x]	Nifer	Dyddiol	Cyfanswm	Merched	Blwyddyn sy'n dod i ben ar 30 Med 2019
[t] [x]	Nifer	Dyddiol	Cyfanswm	Merched	Blwyddyn sy'n dod i ben ar 30 Meh 2019
[t] [x]	Nifer	Dyddiol	Cyfanswm	Merched	Blwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Maw 2019
[t] [x]	Nifer	Dyddiol	Cyfanswm	Merched	Blwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Rhag 2018
[t] [x]	Nifer	Dyddiol	Cyfanswm	Merched	Blwyddyn sy'n dod i ben ar 30 Med 2018
423,912 [t]	Nifer	Dyddiol	Cyfanswm	Cyfanswm	Blwyddyn sy'n dod i ben ar 31 Maw 2025

Yn dangos 1 i 100 o 14,014 rhes

Page 1 of 141

Prif wybodaeth

• Diweddariad mwyaf diweddar: 25 Medi 2025
• Disgwylir y diweddariad nesaf: 9 Hydref 2025
• Dynodiad: Ystadegau swyddogol
• Darparwr data: Y Swyddfa Ystadegau Gwladol (y SYG)
• Ffynhonnell y data: Arolwg Blynyddol o’r Boblogaeth (APS)

Nodiadau data

• Diwygiadau:
  • 25 Medi 2025
  • 25 Medi 2025
• Talgrynnu wedi'i wneud:

  Mae'r ffigurau wedi'u talgrynnu i'r 100 agosaf ac felly mae'n bosibl y bydd rhai mân anghysondebau ymddangosiadol rhwng swm yr eitemau sy'n rhan ohonynt a'r cyfansymiau fel y'u dangosir.

Trosolwg

• Crynodeb o’r set ddata a newidynnau:

  Mae'r set ddata hon yn dangos pa mor aml mae pobl 3 oed neu'n hŷn yn dweud eu bod yn siarad Cymraeg, yn ôl dyddiad gorffen y flwyddyn.

  Mae'r wybodaeth wedi'i rhannu yn ôl:

  • Grŵp oedran – yr ystod oedran y mae pobl yn perthyn iddo.
  • Rhyw – p'un a yw'r bobl yn ddynion neu'n ferched.
  • Blwyddyn sy'n dod i ben – y cyfnod y mae'r amcangyfrif yn ymwneud ag o (er enghraifft, blwyddyn sy'n dod i ben 31 Mawrth 2023).
  • Categori amlder – pa mor aml mae pobl yn dweud eu bod yn siarad Cymraeg (e.e. bob dydd, wythnosol, yn llai aml, byth).
  • Mesur – amcangyfrif o nifer neu ganran y bobl 3 oed neu'n hŷn ym mhob categori amlder.

  Gallwch ddefnyddio'r set ddata hon i weld sut mae amlder siarad Cymraeg yn wahanol rhwng grwpiau oedran, rhwng dynion a merched, a sut mae'n newid dros amser.

• Cyfrifo neu gasglu data:

  Daw'r data o'r Arolwg Poblogaeth Blynyddol (APS), sy'n set ddata flynyddol sy'n deillio o Arolwg o'r Llafurlu (LFS) a gynhaliwyd gan y Swyddfa Ystadegau Gwladol (ONS). Mae data ar lefel awdurdod lleol wedi bod ar gael ers 2001, pan gyflwynwyd sampl uwch (tua 350% yn fwy na'r arolwg safonol).

  Ers 2004, mae'r APS wedi cael ei gynhyrchu fel data flynyddol treigl, gyda phob cyfartaledd blynyddol treigl yn cwmpasu cyfnod o 12 mis ac yn cael ei ddiweddaru bob tri mis. Mae hyn yn darparu data mwy amserol tra'n gorgyffwrdd cyfnodau o naw mis. Mae'r set ddata dreigl yn cael hwb gan ymatebwyr sampledig ychwanegol i wella cadernid amcangyfrifon, yn enwedig ar gyfer daearyddiaeth ar lefel leol.

  Ar gyfer y blynyddoedd 2001–2003, cymhwysir pwysau Cymreig-benodol i adlewyrchu ffigurau poblogaeth awdurdodau lleol yn well. Yng nghanol mis Mawrth 2020, newidiodd cyfweliadau APS o wyneb yn wyneb i'r ffôn oherwydd pandemig COVID-19. Mae'r ONS yn monitro'r effaith ac yn ail-bwysoli'r data yn unol â hynny. Ailgyflwynwyd cyfweliadau wyneb yn wyneb yn hydref 2023. Awgrymodd cymharu cyfweliadau wyneb yn wyneb cyn 2020 â chyfweliadau ffôn gynnydd bach yn nifer yr ymatebwyr sy'n adrodd gallu siarad Cymraeg, felly cynghorir bod yn ofalus wrth ddehongli tueddiadau ar draws y cyfnod hwn.

  Mae'r arolwg yn casglu gwybodaeth am allu'r boblogaeth i siarad Cymraeg. Gofynnir i ymatebwyr 3 oed neu'n hŷn a ydynt yn gallu siarad Cymraeg, ac mae'r amcangyfrifon yn cael eu cyflwyno fel cyfrif neu ganrannau o siaradwyr Cymraeg.

  Defnyddir dulliau dadansoddi a phwysoli safonol i sicrhau bod yr amcangyfrifon yn gynrychioliadol o'r boblogaeth.

• Ansawdd ystadegol:

  Arferai’r amcangyfrifon hyn fod yn ystadegau swyddogol achrededig. Oherwydd gostyngiad mewn maint sampl yn yr Arolwg Poblogaeth Blynyddol (APS) yn ystod y blynyddoedd diwethaf, ac oherwydd nad yw'r arolwg wedi'i ailbwysoli i'r amcangyfrifon poblogaeth diweddaraf, mae'r achrediad hwn wedi'i atal dros dro. Mae'r amcangyfrifon bellach wedi'u dynodi fel ystadegau swyddogol.

  Mae'r ystadegau yn parhau i fod yn addas i'w defnyddio, ond dylai defnyddwyr nodi bod mwy o ansicrwydd, yn enwedig ar gyfer ardaloedd daearyddol llai neu is-grwpiau poblogaeth, lle mae amcangyfrifon yn llai dibynadwy. Dylid ystyried tueddiadau ochr yn ochr â ffynonellau gwybodaeth eraill am siaradwyr Cymraeg, megis Arolwg Cenedlaethol Cymru. Mae Llywodraeth Cymru o'r farn mai'r cyfrifiad o'r boblogaeth yw'r ffynhonnell allweddol ar gyfer mesur nifer y siaradwyr Cymraeg yng Nghymru.

  Mae'r holl ddata APS yn seiliedig ar samplau, sy'n golygu bod y canlyniadau yn amcangyfrifon yn hytrach na chyfrif union. Mae gwir werth unrhyw fesur yn gorwedd o fewn ystod o amgylch yr amcangyfrif, gydag amrywioldeb yn cynyddu wrth i ddata ddod yn fwy manwl. Er enghraifft, mae amcangyfrifon ar lefel awdurdod lleol yn destun mwy o ansicrwydd nag amcangyfrifon ar lefel genedlaethol.

  Mae ymatebion APS yn cael eu pwysoli i amcanestyniadau poblogaeth swyddogol. I ddechrau, roedd data 2020 yn seiliedig ar amcanestyniadau poblogaeth 2018, nad oeddent yn cyfrif am newidiadau o'r pandemig COVID-19. Ym mis Medi 2021, cafodd data'r APS eu hailbwysoli gan ddefnyddio amcangyfrifon poblogaeth wedi'u diweddaru sy'n deillio o Wybodaeth Amser Real (RTI) Refeniw a Thollau EM (HMRC), gan wella cywirdeb ar gyfer cyfraddau a lefelau cyffredinol.

  Mae'r newidiadau hyn yn lleihau tuedd ystadegol posibl mewn agregau lefel uwch, ond efallai y bydd rhai dadansoddiadau llai yn dal i gael eu heffeithio oherwydd llai o faint sampl yn ystod y pandemig, gan arwain at amrywiad mwy eithafol mewn amcangyfrifon.

• Adroddiadau cysylltiedig:
  • Data am y Gymraeg o'r Arolwg Blynyddol o'r Boblogaeth
  • Welsh language data from the Annual Population Survey

Cyhoeddwyd gan

• Sefydliad: Llywodraeth Cymru
• E-bost cysylltu: dataiaithgymraeg@llyw.cymru

Metadata

Ni chaiff y metadata ar gyfer y set ddata hon ei gynnwys pan fyddwch yn lawrlwytho’r data. Gallwch lawrlwytho hwn ar wahân. Mae hyn yn cynnwys yr holl wybodaeth o dab ‘Am y set ddata hon’.