Nifer y bobl sydd newydd gael eu hardystio â nam difrifol ar eu golwg ac amhariad ar eu golwg, yn ôl achos a bwrdd iechyd

Defnyddir Llawfer safonol yn y tabl hwn: [c] = gwybodaeth gyfrinachol, [t] = cyfanswm.

Gwerthoedd data	Disgrifiad o’r data	Achos yr ardystio	Blwyddyn	Ardal
232	Nifer	Dirywiad macwlaidd sy'n gysylltiedig ag oedran	2012-13	Bwrdd Iechyd Prifysgol Betsi Cadwaladr
66.4	Canran	Dirywiad macwlaidd sy'n gysylltiedig ag oedran	2012-13	Bwrdd Iechyd Prifysgol Hywel Dda
133	Nifer	Dirywiad macwlaidd sy'n gysylltiedig ag oedran	2012-13	Bwrdd Iechyd Prifysgol Abertawe Bro Morgannwg
69.3	Canran	Dirywiad macwlaidd sy'n gysylltiedig ag oedran	2012-13	Bwrdd Iechyd Prifysgol Abertawe Bro Morgannwg
26	Nifer	Clefyd llygaid diabetig	2012-13	Bwrdd Iechyd Prifysgol Betsi Cadwaladr
[c]	Nifer	Clefyd llygaid diabetig	2012-13	Bwrdd Iechyd Addysgu Powys
19	Nifer	Glawcoma	2012-13	Bwrdd Iechyd Prifysgol Hywel Dda
[c]	Canran	Clefyd llygaid diabetig	2012-13	Bwrdd Iechyd Addysgu Powys
[c]	Nifer	Clefyd llygaid diabetig	2012-13	Bwrdd Iechyd Prifysgol Cwm Taf
81.0	Canran	Dirywiad macwlaidd sy'n gysylltiedig ag oedran	2012-13	Bwrdd Iechyd Prifysgol Cwm Taf
69.4 [t]	Canran	Dirywiad macwlaidd sy'n gysylltiedig ag oedran	2012-13	Cymru
117	Nifer	Dirywiad macwlaidd sy'n gysylltiedig ag oedran	2012-13	Bwrdd Iechyd Prifysgol Aneurin Bevan
[c]	Canran	Glawcoma	2012-13	Bwrdd Iechyd Addysgu Powys
43	Nifer	Dirywiad macwlaidd sy'n gysylltiedig ag oedran	2012-13	Bwrdd Iechyd Addysgu Powys
68	Nifer	Dirywiad macwlaidd sy'n gysylltiedig ag oedran	2012-13	Bwrdd Iechyd Prifysgol Cwm Taf
16.0	Canran	Glawcoma	2012-13	Bwrdd Iechyd Prifysgol Aneurin Bevan
10	Nifer	Clefyd llygaid diabetig	2012-13	Bwrdd Iechyd Prifysgol Hywel Dda
7.5 [t]	Canran	Clefyd llygaid diabetig	2012-13	Cymru
5.6	Canran	Clefyd llygaid diabetig	2012-13	Bwrdd Iechyd Prifysgol Abertawe Bro Morgannwg
34	Nifer	Glawcoma	2012-13	Bwrdd Iechyd Prifysgol Aneurin Bevan
73	Nifer	Dirywiad macwlaidd sy'n gysylltiedig ag oedran	2012-13	Bwrdd Iechyd Prifysgol Hywel Dda
13.6	Canran	Glawcoma	2012-13	Bwrdd Iechyd Prifysgol Abertawe Bro Morgannwg
14.8	Canran	Glawcoma	2012-13	Bwrdd Iechyd Prifysgol Hywel Dda
60	Nifer	Dirywiad macwlaidd sy'n gysylltiedig ag oedran	2012-13	Bwrdd Iechyd Prifysgol Caerdydd a'r Fro
98 [t]	Nifer	Clefyd llygaid diabetig	2012-13	Cymru
71.6	Canran	Dirywiad macwlaidd sy'n gysylltiedig ag oedran	2012-13	Bwrdd Iechyd Prifysgol Betsi Cadwaladr
20.5	Canran	Glawcoma	2012-13	Bwrdd Iechyd Prifysgol Betsi Cadwaladr
192 [t]	Nifer	Glawcoma	2012-13	Cymru
75	Nifer	Glawcoma	2012-13	Bwrdd Iechyd Prifysgol Betsi Cadwaladr
15.5 [t]	Canran	Glawcoma	2012-13	Cymru
67.4	Canran	Dirywiad macwlaidd sy'n gysylltiedig ag oedran	2012-13	Bwrdd Iechyd Prifysgol Caerdydd a'r Fro
65.2	Canran	Dirywiad macwlaidd sy'n gysylltiedig ag oedran	2012-13	Bwrdd Iechyd Addysgu Powys
64.6	Canran	Dirywiad macwlaidd sy'n gysylltiedig ag oedran	2012-13	Bwrdd Iechyd Prifysgol Aneurin Bevan
[c]	Canran	Glawcoma	2012-13	Bwrdd Iechyd Prifysgol Cwm Taf
[c]	Nifer	Glawcoma	2012-13	Bwrdd Iechyd Prifysgol Cwm Taf
26	Nifer	Clefyd llygaid diabetig	2012-13	Bwrdd Iechyd Prifysgol Aneurin Bevan
[c]	Nifer	Clefyd llygaid diabetig	2012-13	Bwrdd Iechyd Prifysgol Caerdydd a'r Fro
6.8	Canran	Clefyd llygaid diabetig	2012-13	Bwrdd Iechyd Prifysgol Betsi Cadwaladr
[c]	Canran	Clefyd llygaid diabetig	2012-13	Bwrdd Iechyd Prifysgol Cwm Taf
7.4	Canran	Clefyd llygaid diabetig	2012-13	Bwrdd Iechyd Prifysgol Hywel Dda
[c]	Nifer	Glawcoma	2012-13	Bwrdd Iechyd Prifysgol Caerdydd a'r Fro
734 [t]	Nifer	Dirywiad macwlaidd sy'n gysylltiedig ag oedran	2012-13	Cymru
11.5	Canran	Clefyd llygaid diabetig	2012-13	Bwrdd Iechyd Prifysgol Aneurin Bevan
32	Nifer	Glawcoma	2012-13	Bwrdd Iechyd Prifysgol Abertawe Bro Morgannwg
[c]	Canran	Clefyd llygaid diabetig	2012-13	Bwrdd Iechyd Prifysgol Caerdydd a'r Fro
14	Nifer	Clefyd llygaid diabetig	2012-13	Bwrdd Iechyd Prifysgol Abertawe Bro Morgannwg
[c]	Nifer	Glawcoma	2012-13	Bwrdd Iechyd Addysgu Powys
[c]	Canran	Glawcoma	2012-13	Bwrdd Iechyd Prifysgol Caerdydd a'r Fro
[c]	Canran	Clefyd llygaid diabetig	2013-14	Bwrdd Iechyd Prifysgol Caerdydd a'r Fro
133	Nifer	Dirywiad macwlaidd sy'n gysylltiedig ag oedran	2013-14	Bwrdd Iechyd Prifysgol Aneurin Bevan
69	Nifer	Dirywiad macwlaidd sy'n gysylltiedig ag oedran	2013-14	Bwrdd Iechyd Prifysgol Cwm Taf
[c]	Nifer	Clefyd llygaid diabetig	2013-14	Bwrdd Iechyd Prifysgol Caerdydd a'r Fro
16	Nifer	Clefyd llygaid diabetig	2013-14	Bwrdd Iechyd Prifysgol Hywel Dda
22	Nifer	Clefyd llygaid diabetig	2013-14	Bwrdd Iechyd Prifysgol Abertawe Bro Morgannwg
8	Nifer	Clefyd llygaid diabetig	2013-14	Bwrdd Iechyd Addysgu Powys
[c]	Nifer	Clefyd llygaid diabetig	2013-14	Bwrdd Iechyd Prifysgol Cwm Taf
14.5	Canran	Clefyd llygaid diabetig	2013-14	Bwrdd Iechyd Prifysgol Hywel Dda
143	Nifer	Dirywiad macwlaidd sy'n gysylltiedig ag oedran	2013-14	Bwrdd Iechyd Prifysgol Abertawe Bro Morgannwg
22	Nifer	Clefyd llygaid diabetig	2013-14	Bwrdd Iechyd Prifysgol Aneurin Bevan
54	Nifer	Dirywiad macwlaidd sy'n gysylltiedig ag oedran	2013-14	Bwrdd Iechyd Prifysgol Hywel Dda
[c]	Canran	Clefyd llygaid diabetig	2013-14	Bwrdd Iechyd Prifysgol Cwm Taf
9.2	Canran	Clefyd llygaid diabetig	2013-14	Bwrdd Iechyd Prifysgol Aneurin Bevan
58	Nifer	Glawcoma	2013-14	Bwrdd Iechyd Prifysgol Betsi Cadwaladr
16	Nifer	Glawcoma	2013-14	Bwrdd Iechyd Addysgu Powys
16	Nifer	Clefyd llygaid diabetig	2013-14	Bwrdd Iechyd Prifysgol Betsi Cadwaladr
8.3	Canran	Clefyd llygaid diabetig	2013-14	Bwrdd Iechyd Prifysgol Abertawe Bro Morgannwg
[c]	Nifer	Glawcoma	2013-14	Bwrdd Iechyd Prifysgol Caerdydd a'r Fro
[c]	Nifer	Glawcoma	2013-14	Bwrdd Iechyd Prifysgol Cwm Taf
32	Nifer	Glawcoma	2013-14	Bwrdd Iechyd Prifysgol Aneurin Bevan
7.6 [t]	Canran	Clefyd llygaid diabetig	2013-14	Cymru
190 [t]	Nifer	Glawcoma	2013-14	Cymru
12	Nifer	Glawcoma	2013-14	Bwrdd Iechyd Prifysgol Hywel Dda
35	Nifer	Dirywiad macwlaidd sy'n gysylltiedig ag oedran	2013-14	Bwrdd Iechyd Addysgu Powys
47	Nifer	Glawcoma	2013-14	Bwrdd Iechyd Prifysgol Abertawe Bro Morgannwg
70.4	Canran	Dirywiad macwlaidd sy'n gysylltiedig ag oedran	2013-14	Bwrdd Iechyd Prifysgol Caerdydd a'r Fro
[c]	Canran	Glawcoma	2013-14	Bwrdd Iechyd Prifysgol Caerdydd a'r Fro
5.1	Canran	Clefyd llygaid diabetig	2013-14	Bwrdd Iechyd Prifysgol Betsi Cadwaladr
27.1	Canran	Glawcoma	2013-14	Bwrdd Iechyd Addysgu Powys
63.5	Canran	Dirywiad macwlaidd sy'n gysylltiedig ag oedran	2013-14	Bwrdd Iechyd Prifysgol Hywel Dda
11.3	Canran	Glawcoma	2013-14	Bwrdd Iechyd Prifysgol Hywel Dda
67.3	Canran	Dirywiad macwlaidd sy'n gysylltiedig ag oedran	2013-14	Bwrdd Iechyd Addysgu Powys
179	Nifer	Dirywiad macwlaidd sy'n gysylltiedig ag oedran	2013-14	Bwrdd Iechyd Prifysgol Betsi Cadwaladr
71.5	Canran	Dirywiad macwlaidd sy'n gysylltiedig ag oedran	2013-14	Bwrdd Iechyd Prifysgol Abertawe Bro Morgannwg
18.9	Canran	Glawcoma	2013-14	Bwrdd Iechyd Prifysgol Abertawe Bro Morgannwg
70.3 [t]	Canran	Dirywiad macwlaidd sy'n gysylltiedig ag oedran	2013-14	Cymru
692 [t]	Nifer	Dirywiad macwlaidd sy'n gysylltiedig ag oedran	2013-14	Cymru
16.2 [t]	Canran	Glawcoma	2013-14	Cymru
68.1	Canran	Dirywiad macwlaidd sy'n gysylltiedig ag oedran	2013-14	Bwrdd Iechyd Prifysgol Betsi Cadwaladr
78.4	Canran	Dirywiad macwlaidd sy'n gysylltiedig ag oedran	2013-14	Bwrdd Iechyd Prifysgol Cwm Taf
19.7	Canran	Glawcoma	2013-14	Bwrdd Iechyd Prifysgol Betsi Cadwaladr
[c]	Canran	Glawcoma	2013-14	Bwrdd Iechyd Prifysgol Cwm Taf
95 [t]	Nifer	Clefyd llygaid diabetig	2013-14	Cymru
69	Nifer	Dirywiad macwlaidd sy'n gysylltiedig ag oedran	2013-14	Bwrdd Iechyd Prifysgol Caerdydd a'r Fro
70.7	Canran	Dirywiad macwlaidd sy'n gysylltiedig ag oedran	2013-14	Bwrdd Iechyd Prifysgol Aneurin Bevan
14.0	Canran	Glawcoma	2013-14	Bwrdd Iechyd Prifysgol Aneurin Bevan
12.9	Canran	Clefyd llygaid diabetig	2013-14	Bwrdd Iechyd Addysgu Powys
15	Nifer	Clefyd llygaid diabetig	2014-15	Bwrdd Iechyd Prifysgol Betsi Cadwaladr
[c]	Nifer	Clefyd llygaid diabetig	2014-15	Bwrdd Iechyd Addysgu Powys
74.0	Canran	Dirywiad macwlaidd sy'n gysylltiedig ag oedran	2014-15	Bwrdd Iechyd Prifysgol Caerdydd a'r Fro
86 [t]	Nifer	Clefyd llygaid diabetig	2014-15	Cymru

Yn dangos 1 i 100 o 624 rhes

Page 1 of 7

Prif wybodaeth

• Diweddariad mwyaf diweddar: 30 Medi 2025
• Disgwylir y diweddariad nesaf: Medi 2026
• Dynodiad: Ystadegau swyddogol
• Darparwr data 1: Ysbyty Llygaid Moorfields
• Ffynhonnell y data 1: Dim ffynhonnell benodol gan ddarparwr y data
• Darparwr data 2: Partneriaeth Cydwasanaethau GIG Cymru
• Ffynhonnell y data 2: Ffurflen Tystysgrif Nam ar y Golwg
• Cyfnod amser dan sylw: Ebrill 2012 i Mawrth 2025

Nodiadau data

Trosolwg

• Crynodeb o’r set ddata a newidynnau:

  Mae'r set ddata hon yn dangos nifer a chanran y bobl sydd newydd eu hardystio fel rhai ag amhariad difrifol ar y golwg neu amhariad ar y golwg gyda thystysgrif amhariad ar y golwg (CVI), ac mae'n canolbwyntio ar dri phrif achos amhariad ar y golwg: dirywiad macwlaidd sy'n gysylltiedig ag oedran, glawcoma a chlefyd diabetig y llygaid.

  Mae Gwasanaethau Offthalmig Cyffredinol Cymru (WGOS) 3 yn galluogi cleifion, a fyddai'n elwa ar gymhorthion optegol ac anoptegol, yn ogystal â chymorth a chyngor adsefydlu cyfannol (gan gynnwys cofrestru amhariad ar eu golwg), i gael mynediad at wasanaeth golwg gwan yn eu man preswylio neu'n agos ato. Mae WGOS 3 hefyd yn cynnwys Tystysgrif Amhariad ar y Golwg (CVI).

  Mae'r data yn cael eu dadansoddi yn ôl yr achos a ddewiswyd dros yr amhariad ar y golwg, bwrdd iechyd, a blwyddyn ariannol. Mae ardystio yn broses ffurfiol sy'n nodi unigolion â cholled golwg sylweddol a allai fod yn gymwys i gael cymorth ychwanegol. Mae'r set ddata yn rhoi mewnwelediad i brif achosion ardystiadau newydd ar draws gwahanol fyrddau iechyd a thros amser.

• Cyfrifo neu gasglu data:

  Ar gyfer 2023-24 ymlaen, caiff data eu hechdynnu o'r system golwg gwan a gynhelir gan Bartneriaeth Cydwasanaethau GIG Cymru ac sy'n seiliedig ar ddata a gesglir o ffurflen Tystysgrif Amhariad ar y Golwg gan y Bartneriaeth. Darparwyd y data sy'n cwmpasu cyfnodau hyd at 2022-23 gan Ysbyty Llygaid Moorfields ac fe'u hechdynnwyd o'r Gronfa Ddata ar gyfer Data Epidemiolegol ar Dystysgrifau Amhariad ar y Golwg (DEVICE). Mae'r niferoedd yn seiliedig ar breswylwyr Cymru sydd newydd eu hardystio ar ffurflenni Cymraeg a Saesneg. Ar ôl i Bartneriaeth Cydwasanaethau GIG Cymru gymryd drosodd yr ymarfer casglu data o 2023-24 ymlaen, mae data ar gyfer preswylwyr Cymru sydd wedi'u hardystio yn Lloegr yn cael eu darparu ar wahân gan Ysbyty Llygaid Moorfields. Dim ond unigolion uwchlaw trothwyon oedran ar gyfer cyflyrau penodol sy'n cael eu cynnwys yn y niferoedd: y rhai 12 oed a hŷn ar gyfer clefyd diabetig y llygaid, y rhai 40 oed a hŷn ar gyfer glawcoma, a'r rhai 65 oed a hŷn ar gyfer dirywiad macwlaidd sy'n gysylltiedig ag oedran. Ar gyfer pob bwrdd iechyd a Chymru yn gyffredinol, cyfrifir niferoedd yr ardystiadau ar gyfer pob achos ochr yn ochr â chanrannau sy'n cynrychioli cyfran yr holl ardystiadau yn yr ardal gyfatebol.

• Ansawdd ystadegol:

  Ar gyfer pob achos, mae'r niferoedd yn cynnwys colli golwg oherwydd pob achos fel y prif achos, neu os nad oes prif achos yna fel achos cyfrannol, a allai arwain at unigolion yn cael eu cyfrif eto o dan gyflyrau eraill os oes mwy nag un achos cyfrannol. Er mwyn diogelu cyfrinachedd, mae niferoedd llai na phump wedi'u hatal, ac mae ataliad eilaidd wedi'i gymhwyso lle bo angen i atal datgeliad drwy dynnu. Mae'r data ar gyfer y flwyddyn ddiweddaraf yn eithrio preswylwyr Cymru sydd wedi'u hardystio yn Lloegr. Mae hyn oherwydd bod y data hyn yn cael eu darparu gan Ysbyty Llygaid Moorfields yn ddiweddarach yn y flwyddyn ac felly, bydd y data ar gyfer y flwyddyn ddiweddaraf yn cael eu diweddaru i gynnwys preswylwyr Cymru sydd wedi'u hardystio yn Lloegr yn y cyhoeddiad nesaf. Ar 1 Ebrill 2019, symudodd y cyfrifoldeb am wasanaeth iechyd preswylwyr Pen-y-bont ar Ogwr o Abertawe Bro Morgannwg i Gwm Taf. Newidiodd enwau'r byrddau iechyd hefyd: Daeth Bwrdd Iechyd Prifysgol Cwm Taf yn Fwrdd Iechyd Prifysgol Cwm Taf Morgannwg, a daeth Bwrdd Iechyd Prifysgol Abertawe Bro Morgannwg yn Fwrdd Iechyd Prifysgol Bae Abertawe. Gweler yr adran dolenni gwe am ddatganiadau swyddogol.

• Adroddiadau cysylltiedig:
  • Ystadegau Gofal Llygaid
  • Adroddiad ansawdd

Cyhoeddwyd gan

• Sefydliad: Llywodraeth Cymru
• E-bost cysylltu: ystadegau.iechyd@llyw.cymru

Metadata

Ni chaiff y metadata ar gyfer y set ddata hon ei gynnwys pan fyddwch yn lawrlwytho’r data. Gallwch lawrlwytho hwn ar wahân. Mae hyn yn cynnwys yr holl wybodaeth o dab ‘Am y set ddata hon’.