Anafusion yn ôl dosbarth y ffordd

Defnyddir Llawfer safonol yn y tabl hwn: [p] = amodol, [r] = diwygiedig, [t] = cyfanswm.

Gwerthoedd data	Disgrifiad o’r data	Dyddiad	Ardal	Difrifoldeb	Math o gerbyd	Ffordd ddosbarthiadol	Yn ôl asaintaeth priffyrdd
2 [t]	Nifer yr anafusion	Q1 2015	Cymru	LlAD	Faniau Ysgafn neu Gerbydau Nwyddau	Ffyrdd A	Ffyrdd y Sir
2 [t]	Nifer yr anafusion	Q1 2015	Cymru	LlAD	Faniau Ysgafn neu Gerbydau Nwyddau	Ffyrdd A	Gorchymyn Cefnffyrdd
4 [t]	Nifer yr anafusion	Q1 2015	Cymru	LlAD	Faniau Ysgafn neu Gerbydau Nwyddau	Ffyrdd A	Mae'r holl ffyrdd
2 [t]	Nifer yr anafusion	Q1 2015	Cymru	LlAD	Faniau Ysgafn neu Gerbydau Nwyddau	Cyfanswm	Ffyrdd y Sir
2 [t]	Nifer yr anafusion	Q1 2015	Cymru	LlAD	Faniau Ysgafn neu Gerbydau Nwyddau	Cyfanswm	Gorchymyn Cefnffyrdd
4 [t]	Nifer yr anafusion	Q1 2015	Cymru	LlAD	Faniau Ysgafn neu Gerbydau Nwyddau	Cyfanswm	Mae'r holl ffyrdd
2 [t]	Nifer yr anafusion	Q1 2015	Cymru	LlAD	Defnyddwyr Eraill y Ffordd	Ffyrdd di-ddosbarth	Ffyrdd y Sir
2 [t]	Nifer yr anafusion	Q1 2015	Cymru	LlAD	Defnyddwyr Eraill y Ffordd	Ffyrdd di-ddosbarth	Mae'r holl ffyrdd
2 [t]	Nifer yr anafusion	Q1 2015	Cymru	LlAD	Defnyddwyr Eraill y Ffordd	Cyfanswm	Ffyrdd y Sir
2 [t]	Nifer yr anafusion	Q1 2015	Cymru	LlAD	Defnyddwyr Eraill y Ffordd	Cyfanswm	Mae'r holl ffyrdd
8 [t]	Nifer yr anafusion	Q1 2015	Cymru	LlAD	Holl Ddefnyddwyr y Ffordd	Traffyrdd	Gorchymyn Cefnffyrdd
8 [t]	Nifer yr anafusion	Q1 2015	Cymru	LlAD	Holl Ddefnyddwyr y Ffordd	Traffyrdd	Mae'r holl ffyrdd
71 [t]	Nifer yr anafusion	Q1 2015	Cymru	LlAD	Holl Ddefnyddwyr y Ffordd	Ffyrdd A	Ffyrdd y Sir
42 [t]	Nifer yr anafusion	Q1 2015	Cymru	LlAD	Holl Ddefnyddwyr y Ffordd	Ffyrdd A	Gorchymyn Cefnffyrdd
113 [t]	Nifer yr anafusion	Q1 2015	Cymru	LlAD	Holl Ddefnyddwyr y Ffordd	Ffyrdd A	Mae'r holl ffyrdd
42 [t]	Nifer yr anafusion	Q1 2015	Cymru	LlAD	Holl Ddefnyddwyr y Ffordd	Ffyrdd B	Ffyrdd y Sir
1 [t]	Nifer yr anafusion	Q1 2015	Cymru	LlAD	Holl Ddefnyddwyr y Ffordd	Ffyrdd B	Gorchymyn Cefnffyrdd
43 [t]	Nifer yr anafusion	Q1 2015	Cymru	LlAD	Holl Ddefnyddwyr y Ffordd	Ffyrdd B	Mae'r holl ffyrdd
57 [t]	Nifer yr anafusion	Q1 2015	Cymru	LlAD	Holl Ddefnyddwyr y Ffordd	Ffyrdd di-ddosbarth	Ffyrdd y Sir
1 [t]	Nifer yr anafusion	Q1 2015	Cymru	LlAD	Holl Ddefnyddwyr y Ffordd	Ffyrdd di-ddosbarth	Gorchymyn Cefnffyrdd
58 [t]	Nifer yr anafusion	Q1 2015	Cymru	LlAD	Holl Ddefnyddwyr y Ffordd	Ffyrdd di-ddosbarth	Mae'r holl ffyrdd
170 [t]	Nifer yr anafusion	Q1 2015	Cymru	LlAD	Holl Ddefnyddwyr y Ffordd	Cyfanswm	Ffyrdd y Sir
52 [t]	Nifer yr anafusion	Q1 2015	Cymru	LlAD	Holl Ddefnyddwyr y Ffordd	Cyfanswm	Gorchymyn Cefnffyrdd
222 [t]	Nifer yr anafusion	Q1 2015	Cymru	LlAD	Holl Ddefnyddwyr y Ffordd	Cyfanswm	Mae'r holl ffyrdd
9	Nifer yr anafusion	Q1 2015	Cymru	Anafwyd yn ddifrifol	Cherddwyr	Ffyrdd A	Ffyrdd y Sir
5	Nifer yr anafusion	Q1 2015	Cymru	Anafwyd yn ddifrifol	Cherddwyr	Ffyrdd A	Gorchymyn Cefnffyrdd
14 [t]	Nifer yr anafusion	Q1 2015	Cymru	Anafwyd yn ddifrifol	Cherddwyr	Ffyrdd A	Mae'r holl ffyrdd
6	Nifer yr anafusion	Q1 2015	Cymru	Anafwyd yn ddifrifol	Cherddwyr	Ffyrdd B	Ffyrdd y Sir
6 [t]	Nifer yr anafusion	Q1 2015	Cymru	Anafwyd yn ddifrifol	Cherddwyr	Ffyrdd B	Mae'r holl ffyrdd
26	Nifer yr anafusion	Q1 2015	Cymru	Anafwyd yn ddifrifol	Cherddwyr	Ffyrdd di-ddosbarth	Ffyrdd y Sir
26 [t]	Nifer yr anafusion	Q1 2015	Cymru	Anafwyd yn ddifrifol	Cherddwyr	Ffyrdd di-ddosbarth	Mae'r holl ffyrdd
41 [t]	Nifer yr anafusion	Q1 2015	Cymru	Anafwyd yn ddifrifol	Cherddwyr	Cyfanswm	Ffyrdd y Sir
5 [t]	Nifer yr anafusion	Q1 2015	Cymru	Anafwyd yn ddifrifol	Cherddwyr	Cyfanswm	Gorchymyn Cefnffyrdd
46 [t]	Nifer yr anafusion	Q1 2015	Cymru	Anafwyd yn ddifrifol	Cherddwyr	Cyfanswm	Mae'r holl ffyrdd
9	Nifer yr anafusion	Q1 2015	Cymru	Anafwyd yn ddifrifol	Beicwyr pedal	Ffyrdd A	Ffyrdd y Sir
9 [t]	Nifer yr anafusion	Q1 2015	Cymru	Anafwyd yn ddifrifol	Beicwyr pedal	Ffyrdd A	Mae'r holl ffyrdd
5	Nifer yr anafusion	Q1 2015	Cymru	Anafwyd yn ddifrifol	Beicwyr pedal	Ffyrdd B	Ffyrdd y Sir
5 [t]	Nifer yr anafusion	Q1 2015	Cymru	Anafwyd yn ddifrifol	Beicwyr pedal	Ffyrdd B	Mae'r holl ffyrdd
4	Nifer yr anafusion	Q1 2015	Cymru	Anafwyd yn ddifrifol	Beicwyr pedal	Ffyrdd di-ddosbarth	Ffyrdd y Sir
4 [t]	Nifer yr anafusion	Q1 2015	Cymru	Anafwyd yn ddifrifol	Beicwyr pedal	Ffyrdd di-ddosbarth	Mae'r holl ffyrdd
18 [t]	Nifer yr anafusion	Q1 2015	Cymru	Anafwyd yn ddifrifol	Beicwyr pedal	Cyfanswm	Ffyrdd y Sir
18 [t]	Nifer yr anafusion	Q1 2015	Cymru	Anafwyd yn ddifrifol	Beicwyr pedal	Cyfanswm	Mae'r holl ffyrdd
1	Nifer yr anafusion	Q1 2015	Cymru	Anafwyd yn ddifrifol	Motorbeicwyr	Traffyrdd	Gorchymyn Cefnffyrdd
1 [t]	Nifer yr anafusion	Q1 2015	Cymru	Anafwyd yn ddifrifol	Motorbeicwyr	Traffyrdd	Mae'r holl ffyrdd
15	Nifer yr anafusion	Q1 2015	Cymru	Anafwyd yn ddifrifol	Motorbeicwyr	Ffyrdd A	Ffyrdd y Sir
8	Nifer yr anafusion	Q1 2015	Cymru	Anafwyd yn ddifrifol	Motorbeicwyr	Ffyrdd A	Gorchymyn Cefnffyrdd
23 [t]	Nifer yr anafusion	Q1 2015	Cymru	Anafwyd yn ddifrifol	Motorbeicwyr	Ffyrdd A	Mae'r holl ffyrdd
7	Nifer yr anafusion	Q1 2015	Cymru	Anafwyd yn ddifrifol	Motorbeicwyr	Ffyrdd B	Ffyrdd y Sir
7 [t]	Nifer yr anafusion	Q1 2015	Cymru	Anafwyd yn ddifrifol	Motorbeicwyr	Ffyrdd B	Mae'r holl ffyrdd
10	Nifer yr anafusion	Q1 2015	Cymru	Anafwyd yn ddifrifol	Motorbeicwyr	Ffyrdd di-ddosbarth	Ffyrdd y Sir
10 [t]	Nifer yr anafusion	Q1 2015	Cymru	Anafwyd yn ddifrifol	Motorbeicwyr	Ffyrdd di-ddosbarth	Mae'r holl ffyrdd
32 [t]	Nifer yr anafusion	Q1 2015	Cymru	Anafwyd yn ddifrifol	Motorbeicwyr	Cyfanswm	Ffyrdd y Sir
9 [t]	Nifer yr anafusion	Q1 2015	Cymru	Anafwyd yn ddifrifol	Motorbeicwyr	Cyfanswm	Gorchymyn Cefnffyrdd
41 [t]	Nifer yr anafusion	Q1 2015	Cymru	Anafwyd yn ddifrifol	Motorbeicwyr	Cyfanswm	Mae'r holl ffyrdd
1	Nifer yr anafusion	Q1 2015	Cymru	Anafwyd yn ddifrifol	Tacsis neu Cerbydau Hurio Preifat	Ffyrdd B	Ffyrdd y Sir
1 [t]	Nifer yr anafusion	Q1 2015	Cymru	Anafwyd yn ddifrifol	Tacsis neu Cerbydau Hurio Preifat	Ffyrdd B	Mae'r holl ffyrdd
1 [t]	Nifer yr anafusion	Q1 2015	Cymru	Anafwyd yn ddifrifol	Tacsis neu Cerbydau Hurio Preifat	Cyfanswm	Ffyrdd y Sir
1 [t]	Nifer yr anafusion	Q1 2015	Cymru	Anafwyd yn ddifrifol	Tacsis neu Cerbydau Hurio Preifat	Cyfanswm	Mae'r holl ffyrdd
6	Nifer yr anafusion	Q1 2015	Cymru	Anafwyd yn ddifrifol	Defnyddwyr Ceir	Traffyrdd	Gorchymyn Cefnffyrdd
6 [t]	Nifer yr anafusion	Q1 2015	Cymru	Anafwyd yn ddifrifol	Defnyddwyr Ceir	Traffyrdd	Mae'r holl ffyrdd
29	Nifer yr anafusion	Q1 2015	Cymru	Anafwyd yn ddifrifol	Defnyddwyr Ceir	Ffyrdd A	Ffyrdd y Sir
21	Nifer yr anafusion	Q1 2015	Cymru	Anafwyd yn ddifrifol	Defnyddwyr Ceir	Ffyrdd A	Gorchymyn Cefnffyrdd
50 [t]	Nifer yr anafusion	Q1 2015	Cymru	Anafwyd yn ddifrifol	Defnyddwyr Ceir	Ffyrdd A	Mae'r holl ffyrdd
19	Nifer yr anafusion	Q1 2015	Cymru	Anafwyd yn ddifrifol	Defnyddwyr Ceir	Ffyrdd B	Ffyrdd y Sir
1	Nifer yr anafusion	Q1 2015	Cymru	Anafwyd yn ddifrifol	Defnyddwyr Ceir	Ffyrdd B	Gorchymyn Cefnffyrdd
20 [t]	Nifer yr anafusion	Q1 2015	Cymru	Anafwyd yn ddifrifol	Defnyddwyr Ceir	Ffyrdd B	Mae'r holl ffyrdd
11	Nifer yr anafusion	Q1 2015	Cymru	Anafwyd yn ddifrifol	Defnyddwyr Ceir	Ffyrdd di-ddosbarth	Ffyrdd y Sir
1	Nifer yr anafusion	Q1 2015	Cymru	Anafwyd yn ddifrifol	Defnyddwyr Ceir	Ffyrdd di-ddosbarth	Gorchymyn Cefnffyrdd
12 [t]	Nifer yr anafusion	Q1 2015	Cymru	Anafwyd yn ddifrifol	Defnyddwyr Ceir	Ffyrdd di-ddosbarth	Mae'r holl ffyrdd
59 [t]	Nifer yr anafusion	Q1 2015	Cymru	Anafwyd yn ddifrifol	Defnyddwyr Ceir	Cyfanswm	Ffyrdd y Sir
29 [t]	Nifer yr anafusion	Q1 2015	Cymru	Anafwyd yn ddifrifol	Defnyddwyr Ceir	Cyfanswm	Gorchymyn Cefnffyrdd
88 [t]	Nifer yr anafusion	Q1 2015	Cymru	Anafwyd yn ddifrifol	Defnyddwyr Ceir	Cyfanswm	Mae'r holl ffyrdd
2	Nifer yr anafusion	Q1 2015	Cymru	Anafwyd yn ddifrifol	Bysiau Mini, Bysiau neu Coetsys	Ffyrdd A	Ffyrdd y Sir
2 [t]	Nifer yr anafusion	Q1 2015	Cymru	Anafwyd yn ddifrifol	Bysiau Mini, Bysiau neu Coetsys	Ffyrdd A	Mae'r holl ffyrdd
2 [t]	Nifer yr anafusion	Q1 2015	Cymru	Anafwyd yn ddifrifol	Bysiau Mini, Bysiau neu Coetsys	Cyfanswm	Ffyrdd y Sir
2 [t]	Nifer yr anafusion	Q1 2015	Cymru	Anafwyd yn ddifrifol	Bysiau Mini, Bysiau neu Coetsys	Cyfanswm	Mae'r holl ffyrdd
2	Nifer yr anafusion	Q1 2015	Cymru	Anafwyd yn ddifrifol	Faniau Ysgafn neu Gerbydau Nwyddau	Ffyrdd A	Ffyrdd y Sir
1	Nifer yr anafusion	Q1 2015	Cymru	Anafwyd yn ddifrifol	Faniau Ysgafn neu Gerbydau Nwyddau	Ffyrdd A	Gorchymyn Cefnffyrdd
3 [t]	Nifer yr anafusion	Q1 2015	Cymru	Anafwyd yn ddifrifol	Faniau Ysgafn neu Gerbydau Nwyddau	Ffyrdd A	Mae'r holl ffyrdd
2 [t]	Nifer yr anafusion	Q1 2015	Cymru	Anafwyd yn ddifrifol	Faniau Ysgafn neu Gerbydau Nwyddau	Cyfanswm	Ffyrdd y Sir
1 [t]	Nifer yr anafusion	Q1 2015	Cymru	Anafwyd yn ddifrifol	Faniau Ysgafn neu Gerbydau Nwyddau	Cyfanswm	Gorchymyn Cefnffyrdd
3 [t]	Nifer yr anafusion	Q1 2015	Cymru	Anafwyd yn ddifrifol	Faniau Ysgafn neu Gerbydau Nwyddau	Cyfanswm	Mae'r holl ffyrdd
2	Nifer yr anafusion	Q1 2015	Cymru	Anafwyd yn ddifrifol	Defnyddwyr Eraill y Ffordd	Ffyrdd di-ddosbarth	Ffyrdd y Sir
2 [t]	Nifer yr anafusion	Q1 2015	Cymru	Anafwyd yn ddifrifol	Defnyddwyr Eraill y Ffordd	Ffyrdd di-ddosbarth	Mae'r holl ffyrdd
2 [t]	Nifer yr anafusion	Q1 2015	Cymru	Anafwyd yn ddifrifol	Defnyddwyr Eraill y Ffordd	Cyfanswm	Ffyrdd y Sir
2 [t]	Nifer yr anafusion	Q1 2015	Cymru	Anafwyd yn ddifrifol	Defnyddwyr Eraill y Ffordd	Cyfanswm	Mae'r holl ffyrdd
7 [t]	Nifer yr anafusion	Q1 2015	Cymru	Anafwyd yn ddifrifol	Holl Ddefnyddwyr y Ffordd	Traffyrdd	Gorchymyn Cefnffyrdd
7 [t]	Nifer yr anafusion	Q1 2015	Cymru	Anafwyd yn ddifrifol	Holl Ddefnyddwyr y Ffordd	Traffyrdd	Mae'r holl ffyrdd
66 [t]	Nifer yr anafusion	Q1 2015	Cymru	Anafwyd yn ddifrifol	Holl Ddefnyddwyr y Ffordd	Ffyrdd A	Ffyrdd y Sir
35 [t]	Nifer yr anafusion	Q1 2015	Cymru	Anafwyd yn ddifrifol	Holl Ddefnyddwyr y Ffordd	Ffyrdd A	Gorchymyn Cefnffyrdd
101 [t]	Nifer yr anafusion	Q1 2015	Cymru	Anafwyd yn ddifrifol	Holl Ddefnyddwyr y Ffordd	Ffyrdd A	Mae'r holl ffyrdd
38 [t]	Nifer yr anafusion	Q1 2015	Cymru	Anafwyd yn ddifrifol	Holl Ddefnyddwyr y Ffordd	Ffyrdd B	Ffyrdd y Sir
1 [t]	Nifer yr anafusion	Q1 2015	Cymru	Anafwyd yn ddifrifol	Holl Ddefnyddwyr y Ffordd	Ffyrdd B	Gorchymyn Cefnffyrdd
39 [t]	Nifer yr anafusion	Q1 2015	Cymru	Anafwyd yn ddifrifol	Holl Ddefnyddwyr y Ffordd	Ffyrdd B	Mae'r holl ffyrdd
53 [t]	Nifer yr anafusion	Q1 2015	Cymru	Anafwyd yn ddifrifol	Holl Ddefnyddwyr y Ffordd	Ffyrdd di-ddosbarth	Ffyrdd y Sir
1 [t]	Nifer yr anafusion	Q1 2015	Cymru	Anafwyd yn ddifrifol	Holl Ddefnyddwyr y Ffordd	Ffyrdd di-ddosbarth	Gorchymyn Cefnffyrdd
54 [t]	Nifer yr anafusion	Q1 2015	Cymru	Anafwyd yn ddifrifol	Holl Ddefnyddwyr y Ffordd	Ffyrdd di-ddosbarth	Mae'r holl ffyrdd
157 [t]	Nifer yr anafusion	Q1 2015	Cymru	Anafwyd yn ddifrifol	Holl Ddefnyddwyr y Ffordd	Cyfanswm	Ffyrdd y Sir
44 [t]	Nifer yr anafusion	Q1 2015	Cymru	Anafwyd yn ddifrifol	Holl Ddefnyddwyr y Ffordd	Cyfanswm	Gorchymyn Cefnffyrdd
201 [t]	Nifer yr anafusion	Q1 2015	Cymru	Anafwyd yn ddifrifol	Holl Ddefnyddwyr y Ffordd	Cyfanswm	Mae'r holl ffyrdd

Yn dangos 101 i 200 o 286,424 rhes

Page 2 of 2865

Prif wybodaeth

• Diweddariad mwyaf diweddar: 25 Medi 2025
• Disgwylir y diweddariad nesaf: Hydref 2025
• Dynodiad: Ystadegau swyddogol achrededig
• Darparwr data: Llywodraeth Cymru
• Ffynhonnell y data: Dim ffynhonnell benodol gan ddarparwr y data

Nodiadau data

Trosolwg

• Crynodeb o’r set ddata a newidynnau:

  Nifer yr anafusion yn ôl manylion cyffordd , math o gerbyd, difrifoldeb, dyddiad, ac ardal yr heddlu

• Cyfrifo neu gasglu data:

  Mae'r heddlu'n crynhoi data ystadegol am ddamweiniau traffig ffordd ac anafiadau/marwolaethau (data Stats19) ar gyfer Llywodraeth Cymru a'r Adran Trafnidiaeth (DfT). Mae hyn yn dilyn presenoldeb yr heddlu mewn damweiniau lle mae unrhyw anaf personol, ynghyd ag aelodau'r cyhoedd yn rhoi gwybod i'r heddlu'n uniongyrchol am ddamweiniau anaf personol. Mae'r ffigurau'n seiliedig ar y wybodaeth sydd ar gael i Lywodraeth Cymru 14 wythnos ar ôl diwedd y chwarter diwethaf. Mae data Stats19 yn gyfres o rifau a llythrennau. Gall un ddamwain anafu/lladd llawer o bobl. Caiff anafiadau/marwolaethau a damweiniau eu hisrannu i gategorïau o bobl a gafodd eu lladd, pobl a gafodd eu hanafu'n ddifrifol a phobl a gafodd fân anafiadau. Dim ond pobl sy'n marw o fewn llai na 30 diwrnod o ganlyniad i'r ddamwain sy'n cael eu cynnwys yn y bobl a gafodd eu lladd. Nid ydynt yn cynnwys pobl a fu farw o achosion naturiol (e.e. trawiad ar y galon) yn hytrach nag o ganlyniad i'r ddamwain, ac nid ydynt yn cynnwys hunanladdiadau wedi'u cadarnhau chwaith. Caiff pob damwain ei dosbarthu ar sail y sawl sydd wedi'i anafu waethaf. Er enghraifft, os oes 5 o bobl wedi'u hanfu ond dim ond 1 wedi'i ladd, caiff y ddamwain ei chyfrif fel un angheuol.

• Ansawdd ystadegol:

  Gallai'r ffigurau hyn newid os daw newidiadau hwyr. Yn yr un modd, gallai ffigurau'r gorffennol fod yn wahanol i'r rheini a gyhoeddwyd. Mae'r ffigurau'n ymwneud yn unig â damweiniau ar y ffordd y cafodd yr heddlu wybod amdanynt lle cafodd pobl eu hanafu. Daw'r data o ffynonellau gweinyddol, felly gallai newid y gweithdrefnau effeithio ar y ffynonellau hynny. Mae posibilrwydd y ceir peth tan-riportio a than-gofnodi yn ogystal â cham-gategereiddio damweiniau ond cedwir nifer y rheini'n fach gan fod awdurdodau lleol a Llywodraeth Cymru'n dilysu data yn aml. Er enghraifft, gall dadansoddwyr data Llywodraeth Cymru holi heddlu am leoliad damwain os gwelir bod cyfeirnod grid damwain mewn awdurdod lleol gwahanol i'r un a nodir ar y ffurflen ddata. Trafodir y materion hyn yn fanylach yn yr Erthygl Ystadegol 'Adroddiad Ansawdd Anafusion Ffyrdd'. Mae'r erthygl yn crynhoi hefyd y ffynonellau a'r dulliau a ddefnyddir i gasglu ffigurau damweiniau ac anafusion yng Nghymru. Mae'n adolygu ansawdd y ffigurau o safbwynt chwe dimensiwn ansawdd ystadegol y System Ystadegol Ewropeaidd. Yr amcan yw rhoi gwybodaeth gefndir am ystadegau anafusion ffyrdd Cymru mewn un ddogfen ar gyfer pawb sy'n defnyddio'r ystadegau a gyhoeddir. Fe'i gwelwch ar y ddolen isod: https://www.llyw.cymru/adroddiad-ansawdd-anafusion-ffyrdd

• Adroddiadau cysylltiedig:
  • Adroddiad ansawdd anafusion ffyrdd

Cyhoeddwyd gan

• Sefydliad: Llywodraeth Cymru
• E-bost cysylltu: ystadegau.trafnidiaeth@llyw.cymru

Metadata

Ni chaiff y metadata ar gyfer y set ddata hon ei gynnwys pan fyddwch yn lawrlwytho’r data. Gallwch lawrlwytho hwn ar wahân. Mae hyn yn cynnwys yr holl wybodaeth o dab ‘Am y set ddata hon’.